"emmeles"

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ - POLITICAL DIALOGUE
 
26 Απριλίου 2001
ΕΚΔΟΤΗΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ Ζ. ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ
 
Η αρμονία του ανθρώπου
Ο τίτλος της ιστοσελίδος είναι εμμελής. Γιατί αυτό, θα διερωτούνται οι περισσότεροι αναγνώστες, όσοι έχουν την περιέργεια και το κουράγιο να μας αναζητήσουν και να μας διαβάσουν. Εμμελές, είναι το ουδέτερο του επιθέτου εμμελής, η οποία είναι σύνθετη λέξη από το ουσιαστικό μέλος, από την οποία παράγεται και η λέξη μελωδία και την πρόθεση εν· σημαίνει αυτόν που έχει την αίσθηση του μέλους, αυτόν που εκφράζει ως ήθος και ως καθημερινή πολιτική πρακτική την αρμονία του μέλους. Η εμμέλεια είναι το ουσιαστικό και εννοεί την ιδιότητα της αισθήσεως της μουσικής αρμονίας, όχι μόνο ως μουσική αλλά και ως πολιτική πρακτική. Δηλαδή, το εμμελές, το ουδέτερον σημαίνει την κατηγορία αυτή της εμμελείας· η ακμή της αμέσου δημοκρατίας, η φιλοσοφία, αλλά κυρίως η τραγωδία ήκμασαν την εποχή της εμμελείας, και για το λόγο αυτό και η τραγική όρχησις ελέγετο εμμελής όρχησις.
 
Η προειδοποίηση
Ο πολύς και αψόγως ενδεδυμένος υπουργός ΠΕΧΩΔΕ με την τελευταία γραμμή Αρμάννι έσπευσε στις Βρυξέλλες να δικαιολογήσει την καθυστέρηση στην εφαρμογή του προγράμματος για το ΚτηματολόγιοΧ είπε πολλά προς δικαιολόγηση των 50 δισεκατομμυρίων που έχουν αντληθεί και "δεν" έχουν διατεθεί για το σκοπό αυτό, αφού έχουν ενταχθεί στο Κτηματολόγιο μόνο 9,5 εκατ. στρέμματα από τα 53 προγραμματισθέντα· είπε περισσότερα για τα υπόλοιπα κονδύλια των 85 δις που αναμένεται να αντληθούν. Ένα δεν είπε: δεν δικαιολόγησε την άρνησή του του να γίνει το Κτηματολόγιο· η Ελλάς, είναι η μόνη ίσως χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν έχει Κτηματολόγιο. Γνωστό αυτό. Το νεολληνικό κράτος στήριξε τους εργολάβους του στην ανυπαρξία Κτηματολογίου· η πασοκική εξουσία ακολουθεί πιστώς την πολιτική αυτή, με τα δημόσια έργα και τις υπερβάσεις τους. Πώς θα παραβιάσει τις βασικές της αυτές αρχές; Δεν κατάλαβε, όμως, την αυστηρή προειδοποίηση.
 
Οι συνδικαλιστές
Το μόνο θετικό αποτέλεσμα των κυβερνητικών προτάσεων για το ασφαλιστικό -αν μπορεί να θεωρηθεί θετικό για όλο τον κόσμο- είναι η ανάδειξη των συνδικαλιστών ως πρωταγωνιστών της πολιτικής ζωής· τα τελευταία χρόνια το συνδικαλιστικό κίνημα έχει χάσει μεγάλο μέρος του κύρους του, λόγω της κομματικής ταυτίσεως των περισσοτέρων στελεχών του και λόγω της μεταπηδήσεως πολλών στην πολιτική με την αλλαγή του "πιστεύω" τους. Οι κινητοποιήσεις, στις οποίες πρωταγωνιστούν, και οι διαφοροποιήσεις τους από τις κομματικές θέσεις, κυρίως των κυβερνητικών στελεχών, τους προσέδωσε άλλο κύρος· η νέα δυναμική την οποία έχει λάβει η πολιτική ζωή δεν επιτρέπει τη διατύπωση οποιωνδήποτε προβλέψεων. Τα πάντα θα κριθούν από την εξέλιξη της συγκρούσεως για το ασφαλιστικό και από τις επιπτώσεις που θα έχει στην πολιτική ζωή· οπωσδήποτε δεν είναι η ίδια και ούτε αποκλείονται οι εκπλήξεις, οι οποίες μάλλον αναμένονται ως βέβαιες.
 
Τα προέσοδα
Το υπουργείο Οικονομικών προετοιμάζει την έκδοση προεσόδων ύψους 1,2 τρισεκατομμυρίων δραχμών για την κάλυψη των εισπρακτικών αναγκών του δημοσίου· έχει αρχίσει ήδη τις διαπραγματεύσεις με μεγάλες ιδιωτικές τράπεζες του εσωτερικού και του εξωτερικού για τη διάθεση των ομολόγων. Στην πραγματικότητα αυτό αποτελεί την επίσημη ομολογία της αποτυχίας του προϋπολογισμού και της σημαντικής υστερήσεως των εσόδων· από πλευράς εθνικής, η προπώληση των ομολόγων σημαίνει ότι επιβαρρύνεται το κράτος -δηλαδή οι φορολογούμενοι- για την αποπλήρωσή τους στα επόμενα χρόνια. Σε περίοδο που η απόδοση των τοποθετήσεων σε μετοχές δεν αποδίδει πλέον σχεδόν τίποτε, αλλά και υπερπροσφοράς κεφαλαίων διεθνώς, όλοι αναζητούν τρόπους επενδύσεως των χρημάτων τους· η προσφορά κρατικών ομολόγων, με αποδόσεις πολύ υψηλότερες από εκείνες της αγοράς κεφαλαίου και με τις εγγυήσεις της χώρας μέλους της ΟΝΕ, είναι ό,τι καλύτερο για τους διεθνείς κερδοσκόπους. Για το ελληνικό δημόσιο, όμως, είναι ό,τι χειρότερο.
 
Ο πληθωρισμός
Η κυβέρνηση έχει αποτύχει και σε έναν άλλο κρίσιμο τομέα της οικονομίας· ο πληθωρισμός έχει ξεφύγει από κάθε πρόβλεψη και μάλλον αναρριχάται πάλι στο 33,3% τον Απρίλιο. Τα κατασταλτικά μέτρα, όπως οι έλεγχοι του ΣΔΟΕ και οι αγορανομικές διατάξεις ουδέποτε επέτυχαν τον έλεγχο των πληθωριστικών πιέσεων· η αποτελεσματικότητά τους, όποτε υπάρξει, αφορά κυρίως μεταβατικές περιόδους, όπως ήταν για την εκπλήρωση των στόχων προς ένταξη στην ΟΝΕ, όταν όλος ο λαός επιθυμούσε την ένταξη και αποδεχόταν τις όποιες θυσίες. Σε ομαλές καταστάσεις η καταπολέμηση του πληθωρισμού προϋποθέτει τρεις βασικούς παράγοντες, κάτι που το γνωρίζει και ο πρωτοετής φοιτητής των παλιών οικονομικών: τον ψυχολογικό παράγοντα, πρώτον, δηλαδή την εμπιστοσύνη του κόσμου προς την όποια κυβέρνηση· δεύτερον, την αναδιάρθρωση των παραγωγικών δυνάμεων, ώστε να προσφέρει άλλες διεξόδους στην πορεία της οικονομίας· την παροχή, τρίτον, αποτελεσματικών κρατικών υπηρεσιών. Κανέναν από τους παράγοντες αυτούς δεν ικανοποιεί η κυβέρνηση.
 
Ο διάλογος
Την ικανότητά της στο δημοκρατικό διάλογο για την εκλογή των νέων οργάνων καλείται να διασφαλίσει η "Νέα Δημοκρατία"· η ψηφοφορία για την εκλογή του Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής είναι η πρώτη δοκιμασία σε έναν νέο θεσμό που τώρα εγκαινιάζεται. Τα πρώτα βήματα είναι και τα πιο δύσκολα· το αποτέλεσμα είναι μάλλον δεδομένο, για την εκλογή του εκλεκτού του προέδρου του κόμματος. Αλλά, η ουσία του προβλήματος δεν βρίσκεται εκεί· πάντα η εσωκομματική δημοκρατία είναι η πιο δύσκολη υπόθεση στα κόμματα, από τη φύση τους αρνητικά προς τον ελεύθερο διάλογο. Η διασφάλιση της δυσκόλου ισορροπίας κρίνεται από τα πράγματα.
 
Λίθοι και κέραμοι...
Ατάκτως εριμμένα είναι όλα στην κυβέρνηση· τον χαρακτηρισμό έδωσε ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ κ. ·ρ. Πολυζωγόπουλος, με το γνωστό απόσπασμα, "πλίνθοι λίθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμμένοι ουδέν χρήσιμον εισί". Αλλά και 63 μέλη της Κεντρικής και Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, μεταξύ τους είκοσι βουλευτές, ζητούν από τον πρωθυπουργό την έκτακτη σύγκληση των οργάνων, αν και η ηγεσία δεν απέρριψε την πρόταση· αυτό που ενοχλεί το πρωθυπουργικό περιβάλλον είναι η απροθυμία κορυφαίων και άλλων στελεχών να στηρίξουν τον πρόεδρό τους. ¶λλοι το χαρακτηρίζουν ως ιδεολογική σύγχυση και πολιτική αμηχανία. Πώς είναι δυνατόν να επιβιώσει η κυβέρνηση κάτω από αυτές τις συνθήκες;
 
Κοινωνία πόλεως
Όταν ο Αριστοτέλης πραγματεύεται τις βασικές έννοιες της πόλεως, στο πρώτο βιβλίο των τόσο παρεξηγημένων, από τους σοφούς της νεωτέρας εποχής, "Πολιτικών" του, γράφει ότι υπάρχει ένα είδος κτητικής οικονομικής "ών εστί θησαυρισμός χρημάτων προς ζωήν αναγκαίων και χρησίμων εις κοινωνίαν πόλεως ή οικίας". Με άλλα λόγια, ο φιλόσοφος μας λέει ότι, όπου υπάρχει κτήση οικονομικών αγαθών, που σημαίνει αποθησαυρισμός πραγμάτων -χρήματα ήταν τα πράγματα, τα αγαθά- αυτά είναι αναγκαία και χρήσιμα για τη ζωή της κοινωνίας και της πόλεως· δηλαδή, ο αποθησαυρισμός -η τοποθέτηση οικονομικών πόρων, όπου περιλαμβάνονται και οι ασφαλιστικές εισφορές- γίνονται με σκοπό την απόκτηση αναγκαίων και χρησίμων πραγμάτων για την κοινωνία και την πόλη. Οι ελληνικές κυβερνήσεις χρησιμοποίησαν τα "χρήματα" δι' ιδίους σκοπούς και "ξέχασαν" τις υποχρεώσεις τους για ένταξη στην ΕΟΚ και στην ΟΝΕ· η ανάγνωση και μόνο των προγόνων μας μας προσφέρει πολλά.
 
Ο εξαγνισμός

Η προσπάθεια, από μεγάλο τηλεοπτικό σταθμό και από αμερικανοτραφή παρουσιαστή, εξαγνισμού του πρωταγωνιστή της αποστασίας είναι κάτι που ξάφνιασε τους πολιτικούς και άλλους κύκλους· παρά τα 45 έτη που μεσολάβησαν από τα Ιουλιανά, βρίσκονται ακόμη στη ζωή οι περισσότεροι από τους απλούς πρωταγωνιστές της εποχής εκείνης -όσους είχαν γεμίσει τους δρόμους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης-, αλλά και πολλοί από τους πολιτικούς πρωταγωνιστές. Η αναγωγή των επιζώντων χουντικών σε κριτάς των γεγονότων δεν είναι και η πλέον εύστοχος μέθοδος· προς τη δικαίωσή τους οδηγεί και όχι προς τη διασάφιση των περιστατικών· δεν κρίνονται όλα με τη μέθοδο της ποσοτικής συγκρίσεως· υπάρχει και η ποιότης στην ιστορία, στη ζωή. Το αν κάποιοι, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, αισθάνονται ότι πρέπει να ανασύρουν από την αποθήκη της πολιτικής κάποιους "ενόχους", αυτό είναι δικό τους θέμα. Η δική μας ευθύνη εστιάζεται στη ζωντανή και πολιτική κρίση.

 
Ο κακός δαίμων

Ο ηγέτης της Λιβύης Μουαμάρ Καντάφι εμφανίζεται και πάλι στη δημοσιότητα με την επίθεσή του εναντίον των Λευκών, από τους οποίους ζητάει να φύγουν από τη μαύρη ήπειρο· καιρό πολύ είχε να ταράξει τα νερά ο μοναχικός ηγέτης. Πάνω από τριάντα χρόνια ασκεί την αυταρχική εξουσία στη χώρα του και διαχειρίζεται ανεξέλεγκτα τα κέρδη από την πώληση του εκλεκτής ποιότητος πετρελαίου της ερήμου. Όσο για τους Αμερικανούς αρέσκονται στο να χρησιμοποιύν τον Καντάφι ως το "μαύρο πρόβατο", όταν έχουν ανάγκη αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης· γνωρίζει ο γραφικός πρόεδρος ότι αυτό που προτείνει είναι ανέφικτο, αλλά, διαταράσσει τα λιμνάζοντα ύδατα. Ίσως αυτό χρειάζονταν πολλοί μεγάλοι στις μέρες μας.

 
Η κρίση στην Ιαπωνία
Οι Ιάπωνες εξέλεξαν τον 13ο πρωθυπουργό τους την τελευταία δεκαετία· το πρόβλημα της οικονομίας είναι το πιο δύσκολο που αντιμετωπίζει η χώρα του ανατέλλοντος ηλίου. Μετά το οικονομικό μεταπολεμικό θαύμα της ηλεκτρονικής εποχής, όταν εισέβαλε στην καθημερινή μας ζωή η πληροφορική, η Ιαπωνία άρχισε να αισθάνεται την πρώτη κρίση· στην αρχή όλοι ήλπισαν ότι η κρίση ήταν ελεγχόμενη με μέτρα της παραδοσιακής οικονομικής πολιτικής. Γρήγορα αντιλήφθηκαν όλοι ότι η κρίση, αντί να απαλύνεται, βάθαινε περισσότερο· κατάλαβαν ότι η πολιτική προσέγγιση της κρίσεως με μέσα της παραδοσιακής βιομηχανικής οικονομίας δεν πρόσφερε λύση. Είναι εύκολο στην Ιαπωνία να δώσει μόνη της λύσεις;
 
 
Ο διάλογος
Ο τύπος στην εποχή μας, έντυπος και ηλεκτρονικός έχει πάρει άλλη μορφή, με τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, με τα μεγάλα συμφέροντα και τις τεράστιες δαπάνες για την λειτουργία οποιουδήποτε μέσου. Η επανασταση, όμως, της πληροφορικης και τα διαδίκτυα προσφέρουν και κάτι άλλο: την δυνατότητα κάποιου να χρησιμοποιήσει τη νέα τεχνική και να έρθει σε επαφή με άλλους, με τους συμπολίτες του, με τους συνανθρώπους του, με σκοπό να ανταλλάξει απόψεις. Απευθύνεται το "Εμμελές" προς εκείνους που αισθάνονται την ανάγκη του διαλόγου, της ανταλλαγής απόψεων, της συζητήσεως, όσοι παίζοντας στο διαδίκτυο μας συναντήσουν, διαβάσουν κάτι, προβληματιστούν για κάτι άλλο, έχουν κάτι να συμπληρώσουν, να προσθέσουν. Χαρά μας ο διάλογος αυτός, ο ήρεμος και δημιουργικός διάλογος, για τα τόσα που μας απασχολούν, τα σοβαρά και τα αμελητέα, τα πιο όμορφα ίσως.
Αυτή είναι η ισηγορία, αυτή είναι η θετικη πλευρά της νέας τεχνολογίας, η οποία διευκολύνει κυρίως τα μεγάλα και οργανωμένα συμφέροντα, με τις τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, τις εφημερίδες και τα περιοδικά.
Εμείς δεν έχουμε τίποτε· μια μικρή σελίδα στο διαδίκτυο και την καλή μας διάθεση. Ελπίδα μας η ανταπόκριση, ο διάλογος. Διότι η νέα τεχνολογία έχει και αυτό το πλεονέκτημα, του αμέσου και ζωντανού διαλόγου· με ένα κλίκ και ανοίγεις τη σελίδα, με ένα άλλο στέλνεις την άποψή σου, τη διαβάζει ο άλλος. Ελάχιστα μέσα χρειάζονται. Ένα απαιτείται, η άσκησή μας και πάλι στον ήρεμο και ζωντανό λόγο, στην ισηγορία. Είναι λίγο δύσκολο στα πρώτα βήματα, αλλά η κατάκτησή του μας προσφέρει έναν άλλον κόσμο, τον κόσμο της εποχής μας.
 

Το "Εμμελές", καθημερινή εφημερίδα πολιτικού σχολιασμού, κυκλοφορεί από τη Δευτέρα έως και την Παρασκευή. Το Σαββατοκύριακο είναι δικό σας

 

Παρακαλούνται όσοι από τους αναγνώστες κοπιάσουν μπροστά σε αυτή τη σελίδα και έχουν την καλή διάθεση να συμμετάσχουν στο διάλογο, οι συνεργασίες που θα στέλνουν να τηρούν με θρησκευτική ευλάβεια τη σελιδοποίηση. Ήτοι να είναι μεγέθους 200, 140, 120 και 90 περίπου λέξεων. Θα μας διευκολύνετε πάρα πολύ στη σελιδοποίηση και θα μας απαλλάξετε από το ανίερο καθήκον της περικοπής των κειμένων. Ευχαριστούμε.
Μπορείτε να στείλετε τις συνεργασίες σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση: karanik1@otenet.gr