Τὴν ἐπανάληψη οὐσιαστικοῦ διαλόγου, γιὰ τὴν ὁριοθέτηση τῆς ΑΟΖ μὲ τὴν Αἴγυπτο, ἐπέτυχε ὁ Νίκος Δένδιας, στὴν συνάντησή του μὲ τὸν Ἀμπντὲλ Φατὰχ ἀλΣίσυ, καθὼς λίαν προσεχῶς θὰ συνεχισθοῦν οἱ διαπραγματεύσεις στὴν Ἀθήνα· τὸ Κάιρο δείχνει ἐμπράκτως γιὰ πρώτη φορὰ διατεθειμένο, γιὰ ρύθμιση τοῦ θέματος. Ταυτοχρόνως, ἡ Γαλλία μετέφερε στὸ ΝΑΤΟ, τὴν παρεμπόδιση δικῆς της ἀπὸ τουρκικὲς φρεγάτες, χαρακτηρίζοντάς την πρόκληση, ὁπότε ἄρχισε ἔρευνα γιὰ τὸ θέμα, ἐνῶ ἡ Ἑλλὰς τῆς συμπαραστάθηκε, ἀλλὰ ἡ Ἀγγλία τηρεῖ οὐδέτερη στάση καὶ ὁ Ντόναλντ Τρὰμπ συνεχίζει τὴν ἀνοχή του πρὸς τὸν Ταχὶπ Ἐρντογάν. Ἡ Ἀγκέλα Μέρκελ ζήτησε ἀπ’ τὴν Ἄγκυρα τὸν σεβασμὸ τῆς διεθνοῦς νομιμότητος. Ἔτσι, ἡ Ἀνατολικὴ Μεσόγειος ἀναδεικνύει τὴν βαθύτατη διάσταση ἀπόψεων Εὐρώπης καὶ Ἀμερικῆς.

Ἡ ἐπίδειξη ἀλληλεγγύης τῆς Εὐρώπης πρὸς τὰ μέλη της εἶναι μονόδρομος, ὅπως τὸ ἐπισήμανε ἡ Ἀγκέλα Μέρκελ· οἱ λαοί της ἔχουν ὑποστεῖ τὴν χειρότερη πανδημία τοῦ τελευταίου αἰῶνος καὶ τὴν ἀπότομη διάψευση τῆς εὐημερίας τους καὶ τῆς ἀμεριμνησίας τους, οἰκονομικῆς καὶ πολιτικῆς. Διαπιστώνουν αἰφνιδίως, ὅτι οὔτε θωρακισμένα εἶναι τὰ ὑγειονομικά τους συστήματα, οὔτε ἰσχύει ἡ ἀτλαντικὴ διεθνὴς ἐπικάλυψή τους. Εἶναι μόνοι, μὲ μοναδικὴ ἄμυνά τους τὴν συνοχή τους στὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση, ὅσο κι ἂν τὴν εἶχαν λοιδωρήσει πολλοὶ ἀπ’ αὐτοὺς στὶς χρυσὲς ἐποχές τους· ἔτσι ἀναδύθηκε ἡ ἀνάγκη τῆς πολιτικῆς καὶ οἰκονομικῆς συνοχῆς τους, μὲ ἔμπρακτη ἀπόδειξη τὴν σύσταση τοῦ Ταμείου Ἀναπτύξεως καὶ τὴν διάθεση συνολικά, πάνω ἀπὸ τρία τρις, γιὰ τὴν ἀντιμετώπιση τῶν προβλημάτων τους, ἐνῶ συμφωνοῦν ὅλο καὶ περισσότεροι στὴν ἐπίσπευση τῆς ἑνιαίας ἐξωτερικῆς καὶ ἀμυντικῆς πολιτικῆς. Ἔγιναν ἅλματα σὲ λίγους μῆνες, ὅσα ποτὲ προηγουμένως.

Στὴν ἀπότομη αὔξηση τῆς ρευστότητος τῆς ἀγορᾶς ἀποβλέπουν τὰ δύο προγράμματα ποὺ ἐξήγγειλε ἡ κυβέρνηση· ὁ πρωθυπουργὸς ἀνακοίνωσε τὸ αὐτοδιοικητικὸ σχέδιο 2,5 δις εὐρώ, «Ἀντώνης Τρίτσης», γιὰ χρηματοδότηση τῶν δήμων καὶ τὴν ἐκτέλεση πολλῶν καὶ μικρῶν ἔργων, μὲ σκοπὸ τὴν εἰσροὴ εἰσοδημάτων στὶς περιοχές τους· ὁ ὑπουργὸς Οἰκονομικῶν ἀνακοίνωσε τὴν διάθεση δύο δις γιὰ χορηγήσεις καὶ χωρὶς πολλὲς ἐγγυήσεις στοὺς μικρομεσαίους. Ὁ σκοπὸς εἶναι σαφέστατος, τὰ κονδύλια αὐτὰ ἀπορροφῶνται ταχύτατα καὶ μὲ τὶς πολλαπλασιαστικὲς τους ἐπιπτώσεις ἀποτελοῦν ἀνάχωμα στὴν ὕφεση· μὲ μπακαλίστικους λογαριασμούς, ἂν αὐτὰ γυρίσουν δύο ἢ τρεῖς φορὲς χέρι, τότε δημιουργεῖται πρόσθετο εἰσόδημα γύρω στὰ δεκαπέντε δις, δηλαδὴ ἀναπληρώνουν στὸ μεγαλύτερό του μέρος τὶς ζημίες ἀπ’ τὴν πανδημία. Πρὸς τὴν ἴδια κατεύθυνση ἐπιδροῦν καὶ τὰ δάνεια ἑπτὰ δις ποὺ ἔχουν ἤδη χορηγηθεῖ, ὅπως καὶ ὅσα ἀναμένονται ἀπ’ τὴν Ἑλληνικὴ Ἀναπτυξιακὴ Τράπεζα, μέσῳ τῶν ἐμπορικῶν τραπεζῶν.

Οἱ ἐλπίδες, γιὰ τὴν κάλυψη μέρους ἔστω τοῦ τουριστικοῦ ρεύματος, ἐνισχύονται, καθὼς οἱ κρατήσεις ἀπ’ τὴν Γερμανία αὐξάνονται, ἐνῶ χαρακτηρίζεται ἐπικίνδυνη ἡ Τουρκία· ὁ ἔλεγχος τῆς πανδημίας εἶναι τὸ ὅπλο μας, μαζὶ μὲ τὰ ἄλλα, ἥλιος, θάλασσα, πολιτισμός, ἱστορία. Ὁπωσδήποτε τὸ βῆμα εἶναι δύσκολο, ἀλλὰ τὸ ζητούμενο εἶναι ἡ ἄφιξη ἔστω κι ἑνὸς μικροῦ μέρους τῶν παλαιῶν φίλων τῆς ἑλληνικῆς γῆς· ἡ δοκιμασία τῶν χώρων ὑποδοχῆς καὶ τῶν μέτρων προστασίας εἶναι ἡ προέχουσα, καὶ φαίνεται, ὅτι ἀποδίδουν, καθὼς δὲν ἔχουν παρουσιασθεῖ παράπονα, ἀπ’ ὅσους ἔχουν ἤδη ἀφιχθεῖ. Διαθέτουμε τὸ μεγάλο πλεονέκτημα τῆς ἀντιμετωπίσεως τοῦ κοροναϊοῦ καὶ τῆς πειθαρχημένης συμπεριφορᾶς τοῦ λαοῦ μας στὶς δύσκολες αὐτὲς καταστάσεις.

Τὸ σαφὲς προβάδισμα τοῦ Ἐκμὲρ Ἰμάμογλου, ἔναντι τοῦ Ταχὶπ Ἐρντογάν, δείχνουν οἱ τελευταῖες δημοσκοπήσεις στὴν Τουρκία, μὲ διαφορὰ στὸ 6,5%· ὁ Τοῦρκος πρόεδρος ἔχει πανικοβληθεῖ, καθὼς ἡ οἰκονομικὴ κρίση διευρύνεται, ἐνῶ δὲν διαφαίνονται προοπτικὲς γιὰ κάποιο τουριστικὸ ρεῦμα. Ἡ εἰσβολὴ στὸ Βόρειο Ἰράκ, κατὰ βάσεων τῶν Κούρδων -ὁμολογία τοῦ ἐμφυλίου στὶς κουρδικὲς ἐπαρχίες-, καὶ ἡ ἐπίσκεψη μεγάλης ἀντιπροσωπείας στὴν Τρίπολη, θεωροῦνται ἒπιφανειακὴ ἐπίδειξη ἰσχύος κι ἔμπρακτη ἀπάντηση στὴν ἄνοδο τοῦ δημάρχου τῆς Κωνσταντινουπόλεως κι ὄχι ὡς οὐσιαστικὴ πολιτικὴ κίνηση· ὁ Τοῦρκος πρόεδρος ἐπιχειρεῖ μὲ αὐτὰ τὴν τόνωση τοῦ ἰσλαμικοῦ κόσμου στὴν χώρα του. Οἱ ἔγκυροι ἀναλυτὲς θεωροῦν τὸ ἐγχείρημα ἀπεγνωσμένο, χωρὶς διέξοδο ἐπιβιώσεώς του…

Ἡ διαδικασία ἐγκρίσεως τοῦ Ταμείου Ἀναπτύξεως εἶναι τὸ κύριο θέμα τοῦ διὰ τηλεδιασκέψεως Εὐρωπαϊκοῦ Συμβουλίου· οἱ παρασκηνιακὲς συζητήσεις ἦταν πάμπολλες καὶ ἡ προεργασία τῆς Ἐπιτροπῆς βαθύτατη, μὲ ἕναν σκοπό, τὴν ἔγκαιρη ἔγκρισή του ἐντὸς τοῦ Ἰουλίου, ὥστε νὰ καταστεῖ δυνατὴ ἡ πρώτη διάθεση ὅσων κονδυλίων του προορίζονται γιὰ ἄμεση χρηματοδότηση τῶν μικρομεσαίων, ἐντὸς τοῦ τελευταίου πενταμήνου τοῦ ἔτους, δηλαδὴ τῶν κλάδων ἀμέσου καταναλώσεως καὶ ἐνισχύσεως τῆς ρευστότητος τῆς ἀγορᾶς. Ἡ Εὐρώπη ὑφίσταται τὴν χειρότερη κρίση τῶν τελευταίων ἑκατὸ ἐτῶν καὶ σὲ κλίμα ὀξυτάτης διεθνοῦς οἰκονομικῆς τουλάχιστον ἀντιπαραθέσεως, ὁπότε εἶναι ἐπείγουσα ἡ ταχύτατη ἐφαρμογὴ τῶν μέτρων ἐπανεκκινήσεως τῆς οἰκονομίας της· τὸ παρήγορο γεγονὸς εἶναι ὅτι δὲν ἐμφανίσθηκαν οὐσιαστικὲς ἀντιρρήσεις, σὲ σύγκριση μὲ ἄλλα κοινοτικὰ προγράμμαρα. Οἱ ἐπιφυλάξεις εἶναι ἐλάχιστες, ὁπότε ἰσχύει τὸ γνωστὸ πλέον δόγμα, «στὴν Εὐρώπη, ὅλοι ἔχουν τὴν δική τους ἄποψη, ἀλλὰ στὸ τέλος, αὐτοὶ συμφωνοῦν μὲ τὴν Γερμανία».

Σὲ νέες περιπέτειες εἰσέρχεται ἡ παγκόσμια οἰκονομία, μὲ πρωτοφανῆ ἀμερικανικὴ ἐπίθεση κατὰ τοῦ Παγκοσμίου Ὀργανισμοῦ Ἐμπορίου· ὁ ἀντιπρόσωπός τους ζήτησε τὴν ἄμεση ἀναθεώρηση τοῦ κανονισμοῦ του, ὥστε, «νὰ μὴν ὑφίστανται δυσμενῆ μεταχείριση οἱ Ἡνωμένες Πολιτεῖες, ἔναντι ἄλλων χωρῶν, ὅπως τῆς Κίνας, μὲ εὐνοϊκὲς διατάξεις του πρὸς τὶς ἐξαγωγές της». Ἡ ἀλλαγὴ τοῦ κανονισμοῦ ὅμως εἶναι ἀδύνατη, ἐπειδὴ δὲν διαθέτουν τὴν πλειοψηφία, ἀλλὰ διαθέτουν τὸ δικαίωμα ἀρνησικυρίας τους, λίγο κάτω ἀπ’ τὸ ποσοστὸ συμμετοχῆς τους· οἱ ἄλλες χῶρες κατάλαβαν, ὅτι αὐτὸ εἶναι προάγγελος γενικωτέρας ὀξύνσεως στὰ διεθνῆ οἰκονομικὰ προβλήματα. Οἱ ἔγκυροι Ἀμερικανοὶ ἀναλυτὲς γράφουν, ὅτι ὁ Ντόναλντ Τρὰμπ γνωρίζει, ὅτι δὲν ὑπάρχει περίπτωση ἀποδοχῆς τῶν προτάσεών του καὶ ὅτι ἡ ζημία στὴν οἰκονομία του, ἀπ’ τὴν πολεμική του ἐναντίον Κινέζων καὶ Εὐρωπαίων, εἶναι ἀπρόβλεπτη, ἀλλὰ ἐπιλέγει τὴν σύγκρουση, ἐπειδὴ τὴν θεωρεῖ ὡς πρόσφορη γιὰ τὴν ἐθνικιστικὴ πολιτική του.

Ὡς γέφυρα πρὸς τὴν Εὐρωζώνη, χαρακτηρίζουν οἱ ἔγκυροι ἀναλυτές, τὴν πρόσκληση τοῦ Μπόρις Τζόνσον πρὸς τὸν Ἐμμανουὲλ Μακρόν, γιὰ τὸν ἑορτασμὸ τῆς 80ης ἐπετείου, ἀπ’ τὴν ραδιοφωνικὴ διακήρυξη τοῦ Σάρλ Ντεγκὼλ πρὸς τοὺς Γάλλους, γιὰ συνέχιση τοῦ ἀγῶνος των κατὰ τοῦ Χίτλερ, παρὰ τὴν συνθηκολόγηση τοῦ στρατάρχου Πεταίν· ὁ Βρεταννὸς πρωθυπουργὸς ἐλπίζει στὴν ἐξασφάλιση τῆς ἀνοχῆς τῆς Γαλλίας, γιὰ τὴν σύναψη τῆς συμφωνίας ἐλεύθερων ἀνταλλαγῶν, ἐνῶ ὁ Γάλλος πρόεδρος στὴν διέγερση τοῦ πατριωτισμοῦ τῶν συμπολιτῶν του. Ἀλλά, οἱ διαφορὲς εἶναι μεγάλες καὶ δύσκολα γεφυρώνονται, παρ’ ὅλο ὅτι τὸ Σίτυ καὶ οἱ μεγάλοι οἰκονομικοὶ παράγοντες τῆς Ἀγγλίας προειδοποιοῦν, ὅτι ἔρχεται οἰκονομικὴ καταστροφή, ἂν δὲν συναφθεῖ γρήγορα ἡ συμφωνία ἐλευθέρων ἀνταλλαγῶν· ἡ ὕφεση ἐξ αἰτίας τῆς πανδημίας προκαλεῖ τὴν διόγκωση τῆς κρίσεως, ἐνῶ τὸ Λονδίνο μένει ἔξω ἀπ’ τὸν πακτωλὸ τῶν εὐρωπαϊκῶν κονδυλίων γιὰ ἐπανεκκίνηση τῆς οἰκονομίας της.

Οἱ ἀγορὲς γύρισαν σὲ πτωτικὲς τάσεις, μᾶλλον γιὰ ἀποκόμιση κερδῶν· ὅλα ὑποχώρησαν, εὐρώ, 1712,41 δολλάρια καὶ 120,2260 γιέν, χρυσός, 1722,13, ἀλλὰ ἀνοδικὰ τὸ πετρέλαιο, 38,21. Οἱ ἐπιφυλάξεις διεσπάρησαν στοὺς ἐπενδυτές, μὲ τὴν ἀνακοίνωση τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν, ὅτι θέτουν ζήτημα ἀναθεωρήσεως τοῦ κανονισμοῦ τοῦ Παγκοσμίου Ὀργανισμοῦ Ἐμπορίου. Οἱ οἰκονομικοὶ παράγοντες τὸ βλέπουν, ὡς κλιμάκωση τοῦ σινοαμερικανικοῦ καὶ ἀμερικανοευρωπαϊκοῦ πολέμου κι ὡς ἀντιπερισπασμὸ στὶς προτάσεις Εὐρωπαίων, Κινέζων καὶ ἄλλων γιὰ ἀναθεώρηση τῶν κανονισμῶν τοῦ Διεθνοῦς Νομισματικοῦ Ταμείου καὶ τῆς Διεθνοῦς Τραπέζης· φυσικά, τίποτε ἀπὸ αὐτὰ δὲν μπορεῖ νὰ γίνει, καθὼς οἱ Ἀμερικανοὶ διατηροῦν τὸ δικαίωμα τῆς ἀρνησικυρίας καὶ παρεμοδίζουν, ὅ,τι δὲν τοὺς συμφέρει. Οἱ ἄλλοι μεγάλοι καταλήγουν στὸ συμπέρασμα, ὅτι μοναδικὴ διέξοδος γιὰ τὰ διεθνῆ οἰκονομικὰ προβλήματα εἶναι ἡ θέσπιση κανόνων ἢ καὶ ὀργανισμῶν, πέραν τῶν ὑπαρχόντων γιὰ τὴν διευκόλυνση τῶν συναλλαγῶν καὶ τὴν προσαρμογή τους στὶς σημερινὲς ἀνάγκες.

Τὸ δημογραφικὸ ἔχει καταστεῖ τὸ κρισιμότερο ἐθνικό μας πρόβλημα, καθὼς ἔχουν μειωθεῖ τὴν μνημονιακὴ δεκαετία οἱ γεννήσεις κι ἔχουν γίνει λιγώτερες ἀπ’ τοὺς θανάτους· ἡ αἰτία γνωστή, ἡ ὑπογεννητικότης, καθὼς δυστυχῶς πολλὲς Ἑλληνίδες εἶχαν πιστέψει, ὅτι τὶς ἀδικεῖ ἡ ἀπόκτηση παιδιῶν κι εἶχαν ἀποδεχθεῖ πρωτίστως τὴν ἰδεολογία τῶν ΕΓΕ τῆς Μαργαρίτας Παπανδρέου, ὅτι εἶναι καταπιεσμένες καὶ χρειάζονται χειραφέτηση, ἑπομένως καὶ ἀπαλλαγὴ ἢ μείωση τῶν οἰκιακῶν βαρῶν καὶ ἐπίσης ἰσομερῆ κατανομὴ ἀνατροφῆς παιδιῶν. Ἡ ἀγκαλιὰ τῆς μάνας εἶναι ἀναντικατάστατη, καθὼς σὲ αὐτὴ τὸ μικρὸ ζεῖ τὶς λύπες του καὶ τὶς χαρές του· ὁ Κυριάκος Μητσοτάκης ἔχει συλλάβει τὸ πρόβλημα κι ἔχει κάνει τὰ πρῶτα βήματα. Μὲ τὴν ἐπανεκκίνηση τῆς οἰκονομίας χρειάζονται τολμηρώτερα, βασικὸ μισθὸ σὲ γυναῖκα τεσσάρων παιδιῶν.

Σὲ ἐμβάθυνση τῆς ἐσωτερικῆς κρίσεως βαδίζουν οἱ Ἡνωμένες Πολιτεῖες, μαζὶ μὲ τὴν ἐπιδείνωση τῆς πανδημίας, μὲ ἄγνωστο τὸ τέλος· τὰ κρούσματα καὶ οἱ νεκροὶ αὐξάνονται σὲ πολλὲς πολιτεῖες, ἐνῶ οἱ διαδηλώσεις ἔχουν γίνει συνήθεια καὶ οἱ ἀποκαθηλώσεις ἀγαλμάτων καὶ θυρεῶν πληθαίνουν, μὲ τὴν ἀναθεώρηση τῆς ἱστορίας τους, ἀλλὰ καὶ τὴν δυναμικὴ ἀντίδραση τῶν διαφωνούντων. Ὡς δυστύχημα γιὰ τοὺς πολλοὺς θεωρεῖται ὁ Ντόναλντ Τράμπ, καθὼς δὲν κάνει τίποτε, γιὰ ἄμβλυνση τῆς κρίσεως, ἀλλὰ ἀντιθέτως ὑποδαυλίζει τὴν ἀναταραχή· τὸ ποῦ θὰ ὁδηγήσει αὐτὸ εἶναι ἄγνωστο, ἐπειδὴ ἡ μεγάλη χώρα δὲν διαθέτει ἱστορικοὺς καὶ πολιτιστικοὺς συνεκτικοὺς ἱστούς, πέραν τοῦ προεδρικοῦ θεσμοῦ. Ὅπως σταδιακὰ ἐκφυλίζεται αὐτός, συμπαρασύρει καὶ τὴν συνοχὴ τοῦ ἀμερικανικοῦ λαοῦ, μὲ ἀναζήτηση ἄλλων δυνάμεων, ἔξω ἀπ’ τὶς παραδεδομένες.