Μέγας ἐπεμβῆναι τῇ Σπάρτῃ

Ὁ ζωγράφος Εὐφράνωρ ζωγράφισε πολλὰ ἐπίκαιρα θέματα τῆς ἐποχῆς του κατὰ τὸν τέταρτο αἰῶνα, ὅταν πολλοὶ ἀσχολήθηκαν μὲ παραστάσεις ἀπὸ μάχες τῆς ἡμερῶν τους∙ αὐτὰ τὰ εἶχε θαυμάσει ὁ Πλούταρχος, διότι διατηροῦνταν ἀκόμη τὸν πρῶτο μ.Χ. αἰῶνα. «Γέγραφε δὲ καὶ τὴν ἐν Μαντινείᾳ πρὸς Ἐπαμεινώνδαν ἱππομαχίαν οὐκ ἀνενθουσιάστως Εὐφράνωρ»∙ ζωγράφισε δὲ καὶ τὴν ἱπομμαχία κατὰ τοῦ Ἐπαμεινώνδα, ὄχι χωρὶς ἐνθουσιασμὸ ὁ Εὐφράνωρ. «Τὸ δὲ ἔργον ἔσχεν οὕτως»∙ τὸ ἔργο εἶχε τὴν ἀκόλουθη ἱστορία. «Ἐπαμεινώνδας Θηβαῖος ἀπὸ τῆς ἐν Λέυκτροις μάχης ἀρθεὶς μέγας ἐπεμβῆναι τῇ Σπάρτῃ πεσούσῃ»∙ ὁ Θηβαῖος Ἐπαμεινώνδας μετὰ τὴν νίκη του στὰ Λεῦκτρα κατὰ τῶν Λακεδαιμονίων ἀνεδείχθη σὲ μεγάλο στρατηγὸ καὶ τότε εἰσβάλει στὴν Σπάρτη. «Καὶ πατῆσαι τὸ φρόνημα καὶ τὸ ἀξίωμα τῆς πόλεως ἠθέλησε»∙ καὶ ἠθέλησε νὰ ταπεινώσει τὸ φρόνημα καὶ τὴν ὑπεροχὴ τῆς πόλεως. Εἶχε ἀρχίσει ἡ βραχυχρόνιος ἀλλὰ ἔνδοξος θηβαϊκὴ ἡγεμονία.