Στὴν δραματικῆς ὑφῆς ἱστορία τοῦ Θουκυδίδου ἀναφέρεται στὴν συνέχεια ὁ Πλούταρχος, ἡ ὁποία «τῷ λόγῳ πρὸς ταύτην ἁμιλλᾶται τὴν ἐνάργειαν»∙ ὁ μεγάλος ἱστορικὸς ἀναπαραστᾶ μὲ τὴν διήγησή του τὶς πραγματικὲς καὶ τραγικὲς ἐκεῖνες συνθῆκες τοῦ Πελοποννησιακοῦ πολέμου. «Οἷον θεατὴν ποιῆσαι τὸν ἀκροατὴν καὶ τὰ γινόμενα περὶ τοὺς ὁρῶντας ἐκπληκτικὰ καὶ ταρακτικὰ πάθη τοῖς ἀναγιγνώσκουσιν ἐνεργάσασθαι λιχνευόμενος»∙ ὁ ὁποῖος μετατρέπει τὸν ἀκροατὴ (τῆς ἀναγνώσεως τῆς ἱστορίας, διότι συνήθως ἦταν ὁμαδικὴ ἡ ἀνάγνωση) σὲ ἀκροατὴ καὶ τὰ διαδραματιζόμενα γιὰ τοὺς παρακολουθοῦντες προκαλοῦσαν ἐκπληκτικὰ καὶ συνταρακτικὰ πάθη μὲ τοὺς ἀναγιγνώσκοντες νὰ δείχνουν ὅτι τὰ ἐφευρίσκουν. «Ὁ γὰρ παρὰ τὴν ῥαχίαν αὐτὴν τῆς Πύλου παραττάτων τοὺς Ἀθηναίους Δημοσθένης»∙ διότι ὅπως παρὰ τὴν πλαγιὰ τῆς Πύλου ὅταν παράτασσε τοὺς Ἀθηναίους ὁ Δημοσθένης. «Καὶ ὁ τὸν κυβερνήτην ἐπισπέρχων Βρασίδας ἐξοκέλλειν»∙ καὶ ὁ Βρασίδας τὸν κυβερνήτη ποὺ παρωθοῦσε νὰ ἐπιτεθεῖ τὸν εἶδε νὰ ἐξοκέλλει.