Ἡ ἐφαρμογὴ τῆς λοξῆς φάλαγγος ἀπ’ τὸν Ἐπαμεινώνδα θεωρεῖται ἐπανάσταση στὴν τακτικὴ τοῦ πολέμου· ὁ Θηβαῖος στρατηγὸς ἔριξε ὅλο τὸ βάρος του κατὰ τῆς πτέρυγος τῶν Σπαρτιατῶν, ὁπότε ἂν τοὺς συνέτριβε, τότε κέρδιζε καὶ τὴν μάχη, ὅπως ἀκριβῶς συνέβη στὰ Λεῦκτρα. «Τότε δὲ ἡ τοῦ Ἐπαμεινώνδου φάλαγξ ἐπιφερομένη μόνοις ἐκείνοις καὶ παραλλάττουσα τοὺς ἄλλους»· τότε δὲ ἡ φάλαγξ τοῦ Ἐπαμεινώνδου ἐπιτιθέμενη μόνο ἐναντίον τῶν Σπαρτιατῶν καὶ παραμερίζοντας τοὺς ἄλλους. «Ὅ τε Πελοπίδας μετὰ τάχους ἀπίστου καὶ τόλμης ἐν τοῖς ὅπλοις γενόμενος»· καὶ ὁ Πελοπίδας ἀφοῦ μὲ ἀπίστευτη ταχύτητα καὶ τόλμη εἰσέβαλε στοὺς ἀντιπάλους. «Συνέχεον τά τε φρονήματα καὶ τὰς ἐπιστήμας αὐτῶν οὕτως»· ὥστε προκάλεσαν τρομερὴ σύγχυση στὸ ἠθικὸ καὶ στὴν τέχνη τους. Οἱ Σπαρτιᾶτες τὰ ἔχασαν γρήγορα, ἐνῶ τὴν λοξὴ φάλαγγα τὴν μιμήθηκαν οἱ μεγάλοι στρατηγοὶ στὴν συνέχεια· πρῶτοι ἦταν ὁ Φίλιππος καὶ ὁ Ἀλέξανδρος τῆς Μακεδονίας.