Ἡ ἐμπέδωση τῆς ἐμπιστοσύνης τοῦ κόσμου τῆς ἀγορᾶς, γιὰ ἀνάκαμψη τῆς οἰκονομίας, θεωρεῖται δεδομένη πλέον γιὰ τὴν Ἑλλάδα, μὲ ἄμεση τὴν ἀντανάκλαση στὴν πολιτική μας δυναμική• οἱ ἀποδείξεις εἶναι πολλές, ἀλλὰ καὶ οἱ ἀντιδράσεις τῶν γνωστῶν κύκλων τῆς καταστροφολογίας περισσότερες, μόνο χωρὶς οὐδένα ἀντίκρυσμα. Ἡ ἀναγνώριση τῆς προόδου στὶς μεταρρυθμίσεις καὶ στὴν ἀναδιάρθρωση τῆς οἰκονομίας ἔρχονται ἀπ’ τοὺς ὑπουργοὺς τῆς Εὐρωζώνης –τοὺς αὐστηρούς μας κριτὲς μέχρι πρόσφατα-, ἀλλὰ κι ἀπ’ τὶς ἀγορές, μὲ τὴν ὑποχώρηση τῆς διαφορᾶς τῶν ἐπιτοκίων στὶς 900 μονάδες, ἀπὸ τρεῖς χιλιάδες πρὸ ἑξαμήνου• ἡ ἀποδοχὴ ἀπ’ τὸν κόσμο τῆς προόδου φαίνεται ἀπ’ τὴν διάχυση τῆς ἀλλαγῆς τῆς ψυχολογίας τῆς ἀγορᾶς σὲ εὐρύτερα στρώματα κι ἀπ’ τὶς κατακτήσεις τῶν δυναμικῶν κλάδων τῆς οἰκονομίας μας. Ἡ αἰσιοδοξία γιὰ τὴν εὐτυχῆ κατάληξη τῶν διαβουλεύσεων μὲ τὴν τρόϊκα προέρχεται τόσο ἀπ’ τὴν Εὐρωζώνη, ὅσο κι ἀπ’ τὴν κυβέρνηση• ἡ μεγάλη της ἐπιτυχία εἶναι τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ διαβουλεύσεις μὲ τὴν τρόϊκα πῆραν πλέον τὴν μορφὴ ἑνὸς προβλήματος τρεχούσης διαχειρίσεως, μὲ τὶς πολλὲς ἢ λίγες διαφορές, ἀλλὰ χωρὶς τὸ χάος τῆς τριετίας. Ὁ ἑλληνικὸς λαὸς ἔχει καταλάβει τὴν ἀλλαγὴ αὐτὴ καὶ γι’ αὐτὸ δὲν ἀντιδρᾶ ἐκρηκτικὰ στὰ πολλὰ καὶ ἀπολύτως δικαιολογημένα προβλήματά του.
Τὸ βαρόμετρο τῶν ἐξελίξεων εἶναι οἱ ἀντιδράσεις τοῦ ἁπλοῦ λαοῦ ἀπέναντι στὴν καταστροφολογία τῆς διαπλοκῆς, τὴν ἀντιγερμανικὴ ὑστερία τοῦ Ναπολεοντίσκου καὶ τὶς κορῶνες τῶν κεκρακτῶν συνοδοιπόρων τους• τὰ προσπερνάει ὅλα αὐτὰ μὲ πλήρη ἀδιαφορία, ὅπως ὁ καλὸς σύζυγος τὴν μουρμούρα τῆς γκρινιάρας γυναίκας του, κλείνει τὴν τηλεόραση κι ἡσυχάζει. Ὅποιος συχνάζει στὶς πλατεῖες καὶ στὰ καφενεῖα τὸ ζεῖ αὐτό• δεύτερο παράδειγμα, οἱ προκλήσεις στὴ Χαλκιδικὴ τοῦ ΣΥΡΙΖΑ καὶ τῶν συνιστωσῶν του, μὲ κινητοποίηση ἀπὸ ὁλόκληρη τὴν Ἑλλάδα καὶ τὴν ὁλόπλευρη συμπαράταξη τῆς διαπλοκῆς. Ἄνθρακες ὁ θησαυρός, ὅλοι κατάλαβαν ὅτι πρόκειται γιὰ καλοστημένη παράσταση, γιὰ νὰ ἀποκρύψουν τὴν σύλληψη τῶν κουκουλοφόρων τῆς ἐπιδρομῆς στὰ Χρυσωρυχεῖα• ἡ δεύτερη παράσταση ἦταν ἀκόμη μεγαλύτερη ἀποτυχία, διότι μαζεύτηκαν «τρεῖς κι ὁ κοῦκος» στὴν παραλιακῆ ὁδὸ τῆς Θεσσαλονίκης, οὔτε οἱ κουκουλοφόρου τῆς πόλεως δὲν πῆγαν, ἔστω χωρὶς τὶς κουκοῦλες τους… Τὰ γεγονότα αὐτὰ ἐνισχύουν τὶς ἀντιδράσεις στὸ ἐσωτερικὸ τοῦ ΣΥΡΙΖΑ γιὰ τὴν ἀκολουθούμενη πολιτική• ἀκόμη καὶ οἱ χαλκευμένες δημοσκοπήσεις καταγράφουν τὴν πτώση του στὴν πράξη, ὅταν δὲν παρουσιάζει ἄνοδο στὶς χειρότερες στιγμὲς τῆς κυβερνήσεως. Ἐὰν γίνει ἡ ἐπανεκκίνηση τῆς οἰκονομίας, τότε ἡ κατάρρευση ἔρχεται ἀπότομα καὶ χωρὶς ὅριο τερματισμοῦ της• ὁ Ναπολεοντίσκος ἀπαντάει, μὲ τὴν παραμερισμὸ τῆς παρουσίας τῶν διαφωνούντων στελεχῶν, ὡς μοναδική του γραμμὴ ἀμύνης.
Ἡ ἀλλαγὴ τῆς ψυχολογίας τῆς ἀγορᾶς προϋποθέτει τὴν πεποίθηση τοῦ ἐπιχειρηματικοῦ κόσμου ὅτι ἄρχισε ἢ ἔρχεται σύντομα ἡ ἐπανεκκίνηση τῆς οἰκονομίας• ὁ ἐπιχειρηματίας, ἀπ’ τὴν φύση του τὴν ἴδια σὲ ὁλόκληρη τὴν ἱστορία κι ὄχι μόνο στὴν περίοδο τῆς βιομηχανικῆς ἐποχῆς, διάθετει ηὐξημένη διαίσθηση κι ἀντιλαμβάνεται πρῶτα μὲ τὶς κεραῖες του καὶ μετὰ μὲ τὰ συγκριτικὰ στοιχεῖα τὴν πορεία τῆς οἰκονομίας. Οἱ δυναμικοὶ κλάδοι τῆς χώρας ἀναδεικνύονται πλέον μόνοι τους, ὅπως εἶναι στὴν ψηφιακὴ τεχνολογία καὶ περισσότερο στὸν κλάδο τῆς παραγωγῆς λογισμικοῦ γιὰ τὴν κινητὴ τηλεφωνία, κάτι ποὺ ἀποδείχθηκε στὴν πρόσφατη διεθνῆ ἔκθεση τῆς Βαρκελώνης, ἡ παραγωγὴ ἀγροτικῶν προϊόντων ποιότητος, ὁ τουρισμός, ἡ προηγμένη τεχνολογία, ὅπως ἡ διαστημικὴ μὲ κορυφαῖο παράδειγμα τὴν ἑταιρεία ALTHOM ENGENEERING στὴν Πάτρα, χωρὶς νὰ ἐξαντλεῖται ἡ καταγραφή τους• ὁ πρωθυπουργός, μὲ τὴν συνάντησή του μὲ τοὺς νέους ἐπιχειρηματίες, συνέβαλε στὴν ἀλλαγὴ τῆς ψυχολογίας τους καὶ στὴν μεταλαμπάδευση τοῦ πνεύματος τῆς αἰσιοδοξίας καὶ τῆς ἐπιτυχίας. Εἶναι πολὺ μικρὴ ἡ ἑλληνικὴ οἰκονομία καὶ διαθέτει ἀπ’ τοὺς πλέον δυναμικοὺς κλάδους τῆς ψηφιακῆς ἐποχῆς, μαζὶ μὲ τὰ ὑποθαλάσσια ἐνεργειακὰ ἀποθέματα, ἀλλὰ καὶ ἄλλα, ὅπως οἱ σπάνιες γαῖες, ὁ χρυσός, ἄλλα μέταλλα γιὰ τὰ ὁποῖα ἔχει δείξει ἐνδιαφέρον καὶ ἡ Εὐρωζώνη• οἱ ἔρευνες γιὰ τὶς σπάνιες γαῖες γίνονται μὲ κοινοτικὴ χρηματοδότηση.
Τὰ προβλήματα γιὰ τὴν ἀνάκαμψη τῆς ἑλληνικῆς οἰκονομίας ἑστιάζονται πλέον σὲ ἕνα καὶ μόνο ἐμπόδιο, στὴν πολεμικὴ τῆς ἀτλαντικῆς διαπλοκῆς, μὲ τὶς διακλαδώσεις της στὸ Χρηματιστήριο• ἡ καταστροφολογία συνεχίζεται ἀμείωτη στὰ οἰκονομικὰ καὶ περισσότερο στὴν ἀνακεφαλαιοποίηση τῶν τραπεζῶν. Οἱ ἑλληνικὲς τράπεζες, καὶ πρὶν τὴν ἀνακεφαλαιοποίηση, εἶναι σὲ πολὺ καλύτερη κατάσταση ἀπ’ τὶς ἀμερικανικὲς καὶ ἀγγλικές, ὅπως καὶ τὶς ἱσπανικές, πορτογαλικὲς καὶ ἰρλανδικές, ἐν τούτοις, ἡ προπαγάνδα ὅτι ὅλα χάνονται κι ὅτι δὲν θὰ γίνει τίποτε, καλὰ κρατεῖ• εἶναι ἀκριβῶς ἡ ἴδια μὲ τὴν καταστροφολογία τοῦ Φθινοπώρου, ὅτι δὲν ἐγκρίνεται τὸ πρόγραμμα καὶ βρισκόσμαστε ἐκτὸς Εὐρωζώνης. Οἱ ἄνθρωποι οἱ ἴδιοι, ἡ φρασεολογία πανομοιότυπη, ἀποκαλύπτουν τὴν καθοδήγησή τους ἀπ’ τὰ ἴδια κέντρα, ἀλλὰ καὶ τὴν πλήρη ταύτισή τους μὲ τὸν Ναπολεοντίσκο• οἱ ἀτλαντοκίνητοι ἰνστρούχτορες κινοῦν φανερὰ τὰ νήματα, μὲ τοὺς ἐπιχωρίους ὑποτακτικούς τους ὡς συγχορδία. Ἡ διάσταση τῶν καταστροφολόγων μὲ τοὺς παράγοντες τῆς οἰκονομίας ἐξελίσσεται πιὰ σὲ χάος ἀπροσμέτρητο, διότι εἶναι ἀδύνατο οἱ νέοι ἐπιχειρηματίες, ἑταιριῶν κινητῆς τηλεφωνίας ἢ τῆς ALTHOM ENGENEERING, οἱ ὁποῖοι βλέπουν τὶς παραγγελίες του νὰ πλημμυρίζουν τὰ βιβλία τους καὶ τὶς ἐξαγωγές τους νὰ πολλαπλασιάζονται, καὶ νὰ διαβάζουν τὴν ἀπειλὴ τῆς χρεωκοπίας ἀπ’ τοὺς φωστῆρες τῆς διαπλοκῆς• ἕνα ἀπ’ τὰ δύο γίνεται, ἢ ἐγκαταλείπουν τὴν χώρα, ἢ στέλνουν στὸ διάολο τοὺς φωστῆρες…
Οἱ πολλαπλασιαστικὲς ἐπιδράσεις τῶν κλάδων αὐτῶν στὴν ὑπόλοιπη οἰκονομία εἶναι ἡ σημαντικώτερη ὤθηση γιὰ τὴν ἀνάκαμψή της• αὐτὸ φαίνεται στὴν ἀγορά, στὶς μικρομεσαῖες ἐπιχειρήσεις, τὸ πόσες ἑκατοντάδες χιλιάδες ζήτησαν τὴν χρηματοδότησή τους ἀπ’ τὸ πρόγραμμα τῶν 450 ἑκατομμυρίων εὐρώ. Στόμα στόμα μεταδίδεται ἡ ἀλλαγὴ τῆς ψυχολογίας• οἱ ἐπιτυχίες τῶν κλάδων τῆς ψηφιακῆς τεχνολογίας διαχέεται σὲ ὅλους τοὺς νεαρούς, μὲ πρώτους ὅσους ἔχουν κάνει σπουδὲς πληροφορικῆς. Σὰν τὰ μανιτάρια ξεφυτρώνουν οἱ νέες ἑταιρεῖες, μὲ τοὺς χιλιάδες νεαροὺς νὰ ἀναζητοῦν συμμετοχὴ σὲ διαγωνισμοὺς σὲ ὁλόκληρο τὸν κόσμο, κι οἱ περισσότεροι νὰ πετυχαίνουν• διαθέτουν ὅλοι τους τὸ ἀκαταμάχητο ὅπλο, τὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα. Ὄχι αὐτὴ ποὺ διδάχθηκαν στὰ σχολεῖα τῆς τριακονταετίας, ἀλλὰ αὐτὴ ποὺ ἔμαθαν ἀπ’ τὴν γιαγιά τους• ὁ ἑλληνικὸς λαὸς ἐπιστρέφει στὴν δημιουργικὴ καὶ ἑνιαία γλῶσσα του ἀπ’ τὸν Ὅμηρο μέχρι σήμερα• δὲν χάνονται τὰ πλούσια νάματα μὲ τὴν βαρβαρικὴ εἰσβολὴ ὀλίγων δεκαετιῶν, ἔστω κι ἂν συνοδεύθηκε μὲ τὴν χειρότερη πλύση ἐγκεφάλου ἑνὸς λαοῦ στὴν ἱστορία. Οἱ ἀντιστάσεις του ἀποδείχθηκαν ἰσχυρότερες, ἐνῶ ἡ ψηφιακὴ ἐπανάσταση τοῦ ὑποδεικνύει ὅτι διαθέτει τὸ ὄργανο γιὰ τὴν ἀποτελεσματικώτερη ἀνταπόκριση στὶς ἀνάγκες της, τὴν δημιουργική του γλῶσσα• ἐπιστρέφει σὲ αὐτήν, ἀσυναίσθητα στὴν ἀρχὴ ὡς παρορμητικὴ διανοητικὴ διαδικασία. Ἡ λογικὴ διεργασία ἔρχεται στὴ συνέχεια.
Ἡ ἀντανάκλαση τῆς ἀνακάμψεως τῆς οἰκονομίας ἔρχεται μόνη της, σὲ
ἐποχὴ ἐξαφανίσεως τῶν μεγάλων ἰδεολογιῶν• σὲ δύο κατηγορίες χωρίζονται πλέον οἱ πολιτικὲς δυνάμεις, στοὺς εὐρωπαϊστὲς καὶ στοὺς ἀτλαντιστές, τὰ ὑπόλοιπα θυμίζουν παλαιοημερολογεῖτες κι εἶναι κατάλοιπα θρησκευτικῆς προκαταλήψεως. Ἡ διακήρυξη τῆς διακρίσεως αὐτῆς ἔγινε ἀπ’ τὸν Ἀντώνη Σαμαρᾶ στὸ πολιτικὸ μνημόσυνο τοῦ Κωνσταντίνου Καραμανλῆ, μὲ τὴν ὑπογράμμισή του, ὅτι ὁ μεγάλος πολιτικὸς ἀνῆκε στοὺς εὐρωπαϊστές, ταυτισμένος μὲ τοὺς Σὰρλ Ντεγκὼλ καὶ Κόνραντ Ἀντενάουερ, ἐνῶ ἀπέναντί του ἦταν οἱ ἀτλαντιστές, ἐναντίον τῆς ἐντάξεως στὴν Κοινὴ Ἀγορὰ τότε• ἡ διακήρυξη δὲν ἔγινε τυχαία, διότι ὁ χρόνος εἶναι κατάλληλος πλέον, ἐνῶ καταγράφεται ἡ στήριξη τῆς Ἑλλάδος ἀπ’ τὴν Εὐρωζώνη στὰ ἐνεργειακὰ μας ἀποθέματα, ἐπειδὴ αὐτὰ ἐπικαλύπτουν πλέον τὸ θέμα τοῦ Αἰγαίου, καὶ στὸ Κυπριακό. Οἱ κυβερνητικοὶ ἑταῖροι ἀντλοῦν τὰ κέρδη τους ἀπ’ τὴν εὐρωπαϊκὴ στροφή τους• εἶναι χαρακτηριστικὴ ἡ ἐπιτυχία τοῦ συνεδρίου τοῦ ΠΑΣΟΚ, ἀλλὰ καὶ ἡ ἀπουσία ἀκόμη καὶ τῶν χαλκευμένων δημοσκοπήσεων. Ὁ λαὸς παραμένει ἤρεμος, σώφρων καὶ ἀποφασιστικός, παρὰ τὴν χειρότερη οἰκονομική του ἐξαθλίωση στὴν ἱστορία σὲ εἰρηνικὴ περίοδο• ἔχει πλήρη συναίσθηση τῶν προβλημάτων του, ἀλλὰ καὶ ἐμπιστοσύνη στὶς δυνάμεις του. Δὲν ἔγινε δειλὸς μέσα σὲ ἕνα χρόνο κι ἂς μὴν ξεχνᾶμε τὸ κίνημα τῶν Ἀγαναστισμένων, ἀπ’ τὰ πιὸ δυναμικὰ στὴν σύγχρονη ἱστορία μας.