Το Εμμελές καθημερινά με e-mail: πατήστε εδώ
 
 
"emmeles"

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ - POLITICAL DIALOGUE
 
16 Οκτωβρίου 2001
ΕΚΔΟΤΗΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ Ζ. ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ
 
Αναζήτηση στο site:
 
Η εσωτερική συνοχή στον εκρηκτικό κόσμο
Οι βομβαρδισμοί στο Αφγανιστάν και η αβεβαιότης στη διεθνή σκηνή θα διαρκέσουν μάλλον επί πολύ· και να διακοπούν σήμερα, η οικονομική και κοινωνική ζωή δεν πρόκειται να επανέλθει στην ομαλότητα πριν περάσει πολύς καιρός και πριν διαμορφωθούν άλλες συνθήκες στην παγκόσμια πολιτική δυναμική. Οι Έλληνες έχουν αντιμετωπίσει έως τώρα με εξαιρετική ψυχραιμία την κατάσταση και δεν έχουν σημειωθεί κρούσματα ψυχώσεως και πανικού· είναι προς τιμήν μας η στάση του ελληνικού λαού. Αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί να συνεχισθεί ο εφησυχασμός της κυβερνήσεως πρώτα και του λαού στη συνέχεια· είναι απαραίτητη η συνεννόηση όλων των κομμάτων και η διαμόρφωση κοινής πολιτικής. Είμαστε η μόνη χώρα που οι πολιτικοί αρχηγοί δεν έχουν συζητήσει μεταξύ τους.
 
Οι υπαναχωρήσεις
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ εξελέγη με μεγαλύτερη πλειοψηφία από εκείνη του προηγουμένου συνεδρίου· η αμφισβήτηση του υπουργού Εθνικής Αμύνης περιορίσθηκε στην σκληρή κριτική της πρώτης ημέρας και στους απολογοτικούς λόγους, με απώλεια της ψυχραιμίας και σπασμωδικές εκφράσεις των αντιπάλων του. Η τελευταία ομιλία στο συνέδριο δεν ήταν του κ. Κ. Σημίτη, αλλά του κ. Ακ. Τσοχατζόπουλου, ο οποίος και ζήτησε την υπερψήφιση του προέδρου, αίροντας έτσι τις επιφυλάξεις του για λευκές επιταγές οι οποίες είχαν καταχειροκρατηθεί δύο μέρες πριν· είναι, ίσως, η μοναδική φορά που ένα συνέδριο δεν κλείνει με την ομιλία του απερχομένου προέδρου του, ο οποίος είναι και ο μοναδικός νέος υποψήφιος, αλλά με την ομιλία ενός απλού στελέχους, αφού στο ΠΑΣΟΚ όλοι είναι ίσοι. Ήδη άρχισαν να παρελαύνουν στα παράθυρα των τηλεοράσεων, όσοι ασπάζονται αυτή την άποψη· θα δούμε σε πόσες μέρες θα ξασπαθώσουν μετά ζήλου.
 
Ο ανασχηματισμός
Ο πρωθυπουργός υποσχέθηκε, αμέσως μετά τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής και της εκλογής του νέου Γραμματέα του κόμματος, ευρύ ανασχηματισμό και συστηματική αντιμετώπιση των προβλημάτων του τόπου· πέρασε ενάμισυ χρόνος από τις εκλογές, σαράντα μέρες από τις τρομοκρατικές επιθέσεις και η κυβέρνηση, τώρα υπόσχεται την αντιμετώπιση των προβλημάτων του τόπου. Το συνέδριο έδωσε νέα εντολή προς τον πρόεδρό του, μετά από συζήτηση των κομματικών διαφορών και την υπαναχώρηση του ανυπάρκτου αντιπάλου· δύο πράγματα δεν συζήτησε: Τα προβλήματα του τόπου και το βαθμό της εκπληρώσεως της κυβερνητικής εντολής κατά τις τελευταίες εκλογές, το ένα· το ποια μορφή λαμβάνουν τα ίδια αυτά προβλήματα μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις. Λέξη δεν ακούσθηκε για αυτά· ο πρωθυπουργός παραμένει στη διάκριση δεξιάς και αριστεράς, σαν να μην συνέβη τίποτε στον κόσμο. Οι υπόλοιποι συζητούν για τις θεσούλες τους, για το κράτος προς βόλεψή τους.
 
Το ναρκοπέδιο Πακιστάν
Όλες οι προσπάθειες των Αμερικανών στρέφονται προς το Αφγανιστάν και στην καθυπόταξη του καθεστώτος Ταλιμπάν· φαίνεται, όμως, ότι πιο επικίνδυνη είναι η κατάσταση στο Πακιστάν. Η επέκταση των διαδηλώσεων στις άλλες ισλαμικές χώρες, της Ασίας και της Αφρικής, παρεμβαίνουν ως θρυαλλίδα στην εσωτερική κατάσταση του καθεστώτος της Ισλαμαμπάντ· κανένας δεν είναι βέβαιος για το πού μπορεί να οδηγήσει η εκρηκτική αυτή κατάσταση. Η κλιμάκωση των βομβαρδισμών, και πολύ περισσότερο οι χερσαίες επιχειρήσεις, που θα γίνουν μάλλον από το Πακιστάν, μπορούν να θεωρηθούν ως λάδι στη φωτιά για τους θρησκολήπτους και φανατικούς Ισλαμιστές. Κερδίζουν τον Παράδεισο και χάνουν μόνο τη μίζερη ζωή τους.
 
Οι αποφάσεις του ΟΗΕ

Η λαϊκή παροιμία λέει, «κάλλιο αργά παρά ποτέ». Μας την θύμισε ο Βρεταννός πρωθυπουργός, ο οποίος, μιλώντας μετά τη συνάντησή του με τον Παλαιστίνιο ηγέτη Γιασέρ Αραφάτ, τόνισε ότι «είναι πλέον καιρός να εφαρμοσθούν οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ»· είναι η πρώτη φορά που Βρεταννός πρωθυπουργός αναγνωρίζει με τόση σαφήνεια την ανάγκη της εφαρμογής του διεθνούς δικαίου προς όλους. Έχει αλλάξει τόσο πολύ η πολιτική των μεγάλων, ώστε να σκέπτονται και τα προβλήματα των μικρών; Απομένει να δούμε την έμπρακτη εφαρμογή των διεθνών αποφάσεων και στο Κυπριακό· θα είναι η επαναστατική αλλαγή στη μεταπολεμική εποχή. Το καθεστώς Ταλιμπάν θα καταρρεύσει αφ’ εαυτού

 
Των αγελαίων ανθρώπων
Η κριτική του αυτοκράτορος Ιουλιανού προς τους κυνικούς της εποχής του ήταν αυστηρή και υπόδειγμα φιλοσοφικού λόγου· γνώριζε ο πρώτος των Νεοελλήνων, ότι ο κυνισμός της εποχής του ήταν η αιτία της παρακμής. Ουδεμία σχέση με τον Αντισθένη, τον Σωκρατικό και Διογένη, τον κυνικό· τα αγελαία ζώα, όπως ο άνθρωπος, από τη φύση τους συνοδεύονται από την εύρεση του λόγου, «των αγελαίων έοικεν ανθρώπων είναι το γε εξ αρχής ο μύθος εύρημα». Δηλαδή με το λόγο, το μύθο συγκρατείται η κοινωνική τους οντότης· και από τότε ως τις μέρες μας αυτός είναι ο άξων της ζωής τους, όπως και μερικά άλλα ακροάματα, αυλός, κιθάρα, ασκούνται  για την ευχαρίστησή τους και την τέρψη τους, «και διαμένει εξ εκείνου μέχρι και νυν παρ’ αυτοίς πολιτευόμενον το πράγμα ώσπερ άλλο τι των ακροαμάτων, αυλός και κιθάρα, τέρψεως ένεκα και ψυχαγωγίας».
 
Η ομαδική υστερία
Τα κρούσματα άνθρακος στην Αμερική έχουν φθάσει τα δώδεκα, ενώ άρχιζαν να παρουσιάζονται και στον υπόλοιπο κόσμο· τα περισσότερα είναι καθαρά φαινόμενο υποβολής και ψυχώσεως, άν όχι υστερίας: Όποιος βλέπει άσπρη σκόνη υποψιάζεται τη διάδοση του άνθρακος· αυτό είναι πολύ χειρότερο από την ίδια την ασθένεια, επειδή τα πραγματικά κρούσματα καταπολεμούνται με την εισαγωγή στο νοσοκομείο και την κατάλληλη θεραπεία. Την ψύχωση, όμως, και την υστερία δεν είναι εύκολο να την καταπολεμήσει κανείς· το πρόβλημα είναι ψυχολογικό και απαιτείται η αποκατάσταση εμπιστοσύνης προς την πολιτεία και τους θεσμούς της. Στις μέρες μας, όμως, αυτό είναι το κύριο πρόβλημα: η έλλλειψη εμπιστοσύνης απέναντι στην κυβέρνηση· ο απλός Αμερικανός πολίτης υποψιάζεται ότι, άν δεν ανέχεται η κυβέρνηση την προπαγάνδα της φοβίας ως προς το βιολογικό πόλεμο, τουλάχιστον αδυνατεί να ελέγξει αποτελεσματικά τους μηχανισμούς της· δεν προστατεύει τα μυστικά της.
 
Η παγκοσμιοποίηση
Ο τίτλος μιάς εργασίας του «Κέντρου Πολιτικών και Οικονομικών Ερευνών» στην Ουάσιγκτον, και το οποίο ασκεί σοβαρή κριτική στη θεωρία, αλλά και στην  πρακτική της παγκοσμιοποιήσεως, είναι «Η αυτοκρατορία δεν σημειώνει ανάπτυξη». Στις Ηνωμένες Πολιτείες αναφέρει ο μέσος μισθός είναι ο ίδιος σήμερα, όπως και πριν από 27 χρόνια, που σημαίνει ότι ο εργαζόμενος δεν κέρδισε τίποτε από την ανάπτυξη αυτής της περιόδου· η σύγκριση είναι καταλυτική, όταν τα αμέσως προηγούμενα 27 χρόνια ο μέσος μισθός είχε αυξηθεί κατά 80% περίπου. Τα επίσημα αυτά στοιχεία τα αποδέχεται και το επιτελείο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Διεθνούς Τραπέζης που είναι τα κύρια όργανα της πολιτικής της παγκοσμιοποιήσεως· παραδέχονται, τώρα ότι έχει δοθεί υπερβολική βαρύτης στην ανάπτυξη και όχι σε άλλα μέτρα, όπως στην καταπολέμηση της φτώχειας και στην προστασία του περιβάλλοντος. Όλα αυτά, πριν από τις τρομοκρατικές επιθέσεις.
 
Τα αφρικανικά κράτη
Η έκρηξη εναντίον των αεροπορικών επιδρομών στο Αφγανιστάν επεκτάθηκαν και στη ζώνη των ισλαμικών χωρών της Αφρικής, από τη Νιγηρία στη Σενεγάλη και στο Μαρόκο· η επέκταση αυτή σημαίνει πολλά, μαζί με την εξάπλωση του άλλου κινήματος στις χώρες της Ευρώπης και στην Αμερική. Το κίνημα το οποίο έχει ζωή μόλις μερικές ημέρες, συγκεντρώνει αρκετές δεκάδες χιλιάδες σε Βερολίνο, Παρίσι, Λονδίνο, αλλά και στις αμερικανικές μεγαλουπόλεις· η μεταφορά του από τα Πανεπιστήμια στις κεντρικές πλατείες έγινε σε σύντομο χρόνο, θεαματικό για τα κινήματα της δεκαετίας του 1960. Στις αφρικανικές χώρες, με τους διακόσιους νεκρούς στη Νιγηρία, προσλαμβάνει εκρηκτικές διαστάσεις· όσο και άν οι κυβερνήσεις καταδικάζουν τις τρομοκρατικές επιθέσεις, είναι υποχρεωμένες να αντιταχθούν στις αεροπορικές επιδρομές και στις εικόνες των τραυματισμένων μικρών παιδιών. Στην ίδια κατάσταση φτώχειας ζουν οι λαοί τους και εκφράζουν πιο έντονα την αλληλεγγύη τους.
 
Το πολεμικό μέτωπο

Η επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στο Πακιστάν σημειώνει την πρώτη ουσιαστική στροφή της Ουάσιγκτον ως προς τις εξελίξεις στο μέτωπο των επιχειρήσεων· οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται, αλλά έστω και άν αληθεύει η πληροφορία για έκδοση του Μπιν Λάντεν σε τρίτη χώρα, δεν φαίνεται να κάμπτεται το καθεστώς Ταλιμπάν. Πολύ λιγότερο μπορεί να συμβεί αυτό, όταν είναι δεδομένο ότι ο επερχόμενος στρατηγός Χειμώνας είναι ο μεγάλος σύμμαχός τους· τα περιθώρια στενεύουν για την Αμερική. Με μόνους τους βομβαρδισμούς πετυχαίνει να αυξήσει τους αντιπάλους της στον δυτικό και στον τρίτο κόσμο, ενώ το τέλμα στο μέτωπο παραμένει είναι· η αλλαγή πολιτικής, έστω και σταδιακώς, μπορεί να γίνει μόνο μέσω του μετριοπαθούς Κόλιν Πάουελ και της διπλωματικής προσεγγίσεως των Αφγανών.

 
Ο ελεύθερος πολίτης
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Διεθνής Τράπεζα αναγνωρίζουν τώρα (όπως αναφέρουμε σε άλλο σχόλιο) ότι τα τελευταία χρόνια δεν έχουν δώσει βαρύτητα στην καταπολέμηση της φτώχειας και στην προστασία του περιβάλλοντος· «έπεα πτερόεντα», θα λέγαμε. Ως προς το πρώτο αδυνατούν να αντιληφθούν τη σημασία της φτώχειας στην οικονομία, στον πολίτη ο οποίος ενδιαφέρεται για την πόλη του και για το χώρο του· αυτή είναι η μοίρα του βιομηχανικού ανθρώπου, κοντόθωρος και μονοσήμαντος. Ως προς το δεύτερο, δεν υπάρχει η έννοια περιβάλλον στο βιομηχανικό άνθρωπο· τον χώρο του τον αντιλαμβάνεται ως απεριόριστο προς κατάκτηση και κατανάλωση και όχι προς διαρκή ανανέωση. Η εποχή μας άλλαξε· χρειάζεται άλλη πολιτική σκέψη και προσέγγιση στα προβλήματα. Ο ελεύθερος πολίτης αναδύεται.
 
Ο διάλογος
Ο τύπος στην εποχή μας, έντυπος και ηλεκτρονικός έχει πάρει άλλη μορφή, με τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, με τα μεγάλα συμφέροντα και τις τεράστιες δαπάνες για την λειτουργία οποιουδήποτε μέσου. Η επανασταση, όμως, της πληροφορικης και τα διαδίκτυα προσφέρουν και κάτι άλλο: την δυνατότητα κάποιου να χρησιμοποιήσει τη νέα τεχνική και να έρθει σε επαφή με άλλους, με τους συμπολίτες του, με τους συνανθρώπους του, με σκοπό να ανταλλάξει απόψεις. Απευθύνεται το "Εμμελές" προς εκείνους που αισθάνονται την ανάγκη του διαλόγου, της ανταλλαγής απόψεων, της συζητήσεως, όσοι παίζοντας στο διαδίκτυο μας συναντήσουν, διαβάσουν κάτι, προβληματιστούν για κάτι άλλο, έχουν κάτι να συμπληρώσουν, να προσθέσουν. Χαρά μας ο διάλογος αυτός, ο ήρεμος και δημιουργικός διάλογος, για τα τόσα που μας απασχολούν, τα σοβαρά και τα αμελητέα, τα πιο όμορφα ίσως.
Αυτή είναι η ισηγορία, αυτή είναι η θετικη πλευρά της νέας τεχνολογίας, η οποία διευκολύνει κυρίως τα μεγάλα και οργανωμένα συμφέροντα, με τις τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, τις εφημερίδες και τα περιοδικά.
Εμείς δεν έχουμε τίποτε· μια μικρή σελίδα στο διαδίκτυο και την καλή μας διάθεση. Ελπίδα μας η ανταπόκριση, ο διάλογος. Διότι η νέα τεχνολογία έχει και αυτό το πλεονέκτημα, του αμέσου και ζωντανού διαλόγου· με ένα κλίκ και ανοίγεις τη σελίδα, με ένα άλλο στέλνεις την άποψή σου, τη διαβάζει ο άλλος. Ελάχιστα μέσα χρειάζονται. Ένα απαιτείται, η άσκησή μας και πάλι στον ήρεμο και ζωντανό λόγο, στην ισηγορία. Είναι λίγο δύσκολο στα πρώτα βήματα, αλλά η κατάκτησή του μας προσφέρει έναν άλλον κόσμο, τον κόσμο της εποχής μας.
 

Το "Εμμελές", καθημερινή εφημερίδα πολιτικού σχολιασμού, κυκλοφορεί από τη Δευτέρα έως και την Παρασκευή. Το Σαββατοκύριακο είναι δικό σας

 

Παρακαλούνται όσοι από τους αναγνώστες κοπιάσουν μπροστά σε αυτή τη σελίδα και έχουν την καλή διάθεση να συμμετάσχουν στο διάλογο, οι συνεργασίες που θα στέλνουν να τηρούν με θρησκευτική ευλάβεια τη σελιδοποίηση. Ήτοι να είναι μεγέθους 200, 140, 120 και 90 περίπου λέξεων. Θα μας διευκολύνετε πάρα πολύ στη σελιδοποίηση και θα μας απαλλάξετε από το ανίερο καθήκον της περικοπής των κειμένων. Ευχαριστούμε.
Μπορείτε να στείλετε τις συνεργασίες σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση: emmeles@emmeles.gr & karanikas@emmeles.gr