"emmeles"
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ - POLITICAL DIALOGUE
 
Φύλλο 311/ 16 Οκτωβρίου 2002
ΕΚΔΟΤΗΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ Ζ. ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ
 
Το Εμμελές καθημερινά με e-mail: πατήστε εδώ
 
Αναζήτηση στο site:
 
 
Το έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Την επόμενη εβδομάδα συνέρχεται στις Βρυξέλλες το έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, με κύρια θέματα τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, την αναθεώρηση της κοινής αγροτικής πολιτικής και την ολοκλήρωση της πολιτικής ενώσεως· σε όλες τις χώρες και κυρίως στην Ευρωζώνη οι δημόσιες συζητήσεις και οι διαβουλεύσεις μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων είναι το πρώτο θέμα της επικαιρότητος. ¶λλωστε, αφορά το μέλλον των λαών τους και την επιβίωσή τους στην εκρηκτική διεθνή κατάσταση· στη χώρα μας αγνοούνται παντελώς τα θέματα αυτά, ενώ ασχολούμαστε όλοι με την υπερνομαρχία. Η ευθύνη βαρύνει τους πάντες, αλλά πρωτίστως την κυβέρνηση και τα υπάκουά της ραδιοτηλεοπτικά μέσα· η ομφαλοσκόπηση πάντα οδηγεί σε χαλεπούς ατραπούς. Κάποτε οφείλουμε τελικά να ασχοληθούμε με τα επίκαιρα προβλήματά μας.
 
Η γεωγραφική κατανομή
Η αξιολόγηση των εκλογικών αποτελεσμάτων εστιάζεται από τον ελεγχόμενο τύπο στην υπερνομαρχία Αττικής, αγνοώντας τις δημοτικές εκλογές της περιοχής, και αναγνωρίζοντας ότι οι πασοκικοί ψηφοφόροι πάσχουν από διχασμό προσωπικότητος· εκτός όμως της Αττικής υπάρχει και η υπόλοιπη Ελλάδα. Από τη Βοιωτία και βορείως η κυβερνητική παράταξη χάνει παταγωδώς σε όλα τα επίπεδα· αυτή υποτίθεται ήταν η περιοχή υπεροχής του ΠΑΣΟΚ μεταπολιτευτικά. Απομένει αποδείξαι ότι δύναται μεταθέσαι τις δυνάμεις του στις άλλες περιοχές και κυρίως στην πρωτεύουσα· η ανάλυση του εκλογικού αποτελέσματος αξίζει τον κόπο. Οι πρώτες περιοχές έχουν πληγεί καίρια από την οικονομική πολιτική· οι αγρότες, και κυρίως οι βαμβακοπαραγωγοί, βλέπουν με απόγνωση το Χειμώνα· τα μεγάλα έργα έχουν σταματήσει ή υποχρηματοδοτούνται, με αποτέλεσμα η εισροή πόρων από τους κοινοτικούς πόρους να έχει μειωθεί αισθητώς. Απομένει διαπιστώσαι το εάν δύναται η κυβέρνηση ανακάμψαι, πέραν της τηλεοπτικής προπαγάνδας.
 
Κλιμάκωση της πολώσεως
Ο επικυρίαρχος του κυβερνητικού κόμματος, μετά τη χθεσινή συνάντησή του με τον πρωθυπουργό, επανέλαβε τις πολωτικές δηλώσεις του και έδωσε το σήμα για εκστρατεία διχασμού· η ακραία προεκλογική προπαγάνδα θα συνεχισθεί, παρά την αποδοκιμασία της στη Θεσσαλονίκη και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Η Χαριλάου Τρικούπη επέβαλε τη γραμμή της στο Μαξίμου για το δεύτερο γύρο των εκλογών· το κύριο θέμα παραμένει η υπερνομαρχία Αττικής, όπου εστιάζονται οι ειδήσεις των ραδιοτηλεοπτικών μέσων, παρά τις αρνητικές αντιδράσεις του κοινού· η ακροαματικότητα όλων των καναλιών ήταν περίπου δέκα μονάδες χαμηλότερα από εκείνη των δημοτικών εκλογών του 1998. Δηλαδή, όλα τα μέσα αγνοούν την ακροαματικότητα και τις εκ των διαφημίσεων εισπράξεις τους, και υπακούουν πλήρως στις εντολές του κυβερνητικού μηχανισμού· όταν συμβαίνουν αυτά, τότε πώς μιλούν για ελευθερία του τύπου και για ισηγορία; Είμαστε κουραστικοί, ίσως, αλλά κρίνονται οι δημοκρατικοί μας θεσμοί.
 
Το ευρωπαϊκό τηλεσκόπιο
Από τη ρωσσική διαστημική βάση του Μπαϊκονούρ εκτοξεύθηκε το ευρωπαϊκό τηλεσκόπιο «Intergrand» και ετέθη σε τροχιά· είναι η πρώτη φορά που η Ευρώπη αποκτά το δικό τους τηλεσκόπιο, μεγαλύτερο και από το αμερικανικό Humbolnd, με σκοπό τη μελέτη των απωτάτων άκρων του διαστήματος, επειδή οι παρατηρήσεις δύνανται γίνειν χωρίς τη μεσολάβηση της γηίνης ατμοσφαίρας. Η ευρωρωσσική συνεργασία ανοίγει νέους ορίζοντες στην εξερεύνηση του διαστήματος και στη μελέτη των προβλημάτων της προελεύσεως της ζωής και της γενέσεως του σύμπαντος· για την κατασκευή του διαστημικού τηλεσκοποίου συνεργάσθηκαν επιστήμονες από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων στις κορυφαίες θέσεις ήταν και ένας Έλληνας. Η αγαστή διεθνής συνεργασία αποδίδει.
 
Η ποσοτική προσέγγιση

Οι βασικές διαφορές μεταξύ δημοκρατίας και ολοκληρωτισμού είναι δύο: στη δημοκρατία, η αναγνώριση της ισηγορίας, των δημοκρατικών ελευθεριών και η ποιοτική αξιολόγηση όλων των προβλημάτων, και στον ολοκληρωτισμό η τυφλή υπακοή στις άνωθεν εντολές και η ποσοτική αξιολόγηση. Έχει ενδιαφέρον για τις μέρες μας η υπόμνηση της απλής αυτής αληθείας, δεδομένης για τους Έλληνες από την εποχή του Ομήρου· η μονομέρεια της ραδιοτηλεοπτικής παρουσιάσεως των εκλογικών αποτελεσμάτων σημαίνει, στην πράξη, κατάργηση της ισηγορίας, όταν μεθοδεύεται ο διάλογος ώστε εκπέσαι σε μονόλογο. Η ενασχόληση με τα αποτελέσματα της υπερνομαρχίας Αττικής, δείχνει ποσοτική αντίληψη και όχι ποιοτική· ολόκληρη η χώρα περιορίσθηκε στην Αττική και μόνο στις νομαρχιακές εκλογές.
 

Περί αυτούς ως αυτοτελείς

Η άνθηση των γραμμάτων και των τεχνών κατά τη Μακεδονική δυναστεία, η συνέχεια της επί πατριάρχου Φωτίου Αναγεννήσεως, ίσως της μεγαλυτέρας της νεωτέρας εποχής, έγινε χωρίς άνωθεν καθοδήγηση και εντολή· επί Βασιλείου Βουλγαροκτόνου η αυθόρμητη πολιτιστική καλλιέργεια ήταν πιο ολοκληρωμένη. Ο Μιχαήλ Ψελλός, κορυφαίος σοφός της εποχής, εξετάζοντας το θέμα, μία απάντηση ευρίσκω, αναφέρει, στην απορία μου, θα έλεγα, και στο συντελεσθέν θαύμα πάρα πολύ εύστοχη και πολύ αληθινή· «μίαν δε λύσιν ευρίσκω της απορίας μου και του θαύματος ακριβεστάτην, ως ειπείν, και αληθεστάτην». Ότι δηλαδή οι άνδρες εκείνοι καλλιέργούσαν τα γράμματα όχι για όποια άλλη σκοπιμότητα, αλλά εσπούδαζαν μόνο για τον εαυτό τους ως αυτονόμους πολίτας· «ότι μη προς άλλο τέλος τους λόγους οι τότε άνδρες μετεχειρίζοντο, αλλ’ εσπούδαζον περί αυτούς ως αυτοτελείς». Η αυτοτέλεια της παιδείας ήταν το πρώτιστο και ο σεβασμός των θεσμών.

 
Η φέτα ελληνική
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μετά από μακρά διαδικασία και έντονες αντιδράσεις από πολλές χώρες, αναγνώρισε στην ελληνική φέτα την ονοματολογία προελεύσεως· ο αγώνας των ελληνικών αρχών ήταν μακροχρόνιος και δύσκολος, επειδή και άλλες ευρωπαϊκές χώρες παράγουν από δεκαετιών φέτα, όπως η Δανία. Είναι η ευνοϊκή πλευρά του θέματος· η αρνητική αφορά το ελληνικό δημόσιο, επειδή η Επιτροπή έθεσε αυστηρούς όρους για την παραγωγή της φέτας και την εξαγωγή της στην Ευρώπη. Αυτό σημαίνει ότι η παραγωγή της με γάλα σκόνη και σε τυχαία τυροκομεία θα αντικατασταθεί από την παραγωγή της σε σύγχρονα τυροκομεία και με την τήρηση όλων των κανόνων υγείας και καθαριότητος· αυτό είναι το κύριο πρόβλημα. Είναι σε θέση το ελληνικό κράτος θεσπίσαι και τηρήσαι τους αυστηρούς κανόνες; Η έως τώρα πείρα μας δίδει αρνητική απάντηση· μοναδική ελπίδα η ένταξη στην ευρωζώνη και ο έλεγχός της.
 
Σιράκ και Σρέντερ πάλι
Ο Γάλλος πρόεδρος και ο Γερμανός καγκελλάριος συναντήθηκαν, για δεύτερη φορά σε δέκα μέρες, στο Παρίσι συζητήσειν τα διεθνή και ευρωπαϊκά προβλήματα· στο θέμα του Ιράκ, συμφώνησαν και πάλι ότι η μοναδική λύση για τον αφορπλισμό της χώρας επιβάλλεται περάσειν μέσα από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, στο οποίο η Γαλλία είναι μόνιμο μέλος και διατηρεί δικαίωμα αρνησικυρίας· στα ευρωπαϊκά συνεχίζουν διαφωνείν, παρά το γεγονός ότι την άλλη εβδομάδα συνέρχεται το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες· η ολοκλήρωση της ισοσκλίσεως του προϋπολογισμού των κρατών ή η αναβολή του, η συνεισφορά των μελών -δηλαδή της Γερμανίας- για την αναθεώρηση ή μη της κοινής αγροτικής πολιτικής και τη διεύρυνση, και η πορεία προς την πολιτική ένωση είναι τα κύρια ζητήματα. Σε περίοδο οικονομικής κρίσεως, το πρόβλημα της συνεισφοράς στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό είναι το δυσκολώτερο. Τα βάρη πέφτου στους Γερμανούς. 
 
Οι κρίσιμες αποφάσεις
Στο Συμβούλιο Ασφαλείας επαναλαμβάνονται οι διαβουλεύσεις προς έκδοση ή μη ψηφίσματος για την αποστολή των επιθεωρητών στη Βαγδάτη· Ρωσσία, Γαλλία και Κίνα απορίπτουν το αγγλοαμερικανικό σχέδιο ψηφίσματος για την παροχή εξουσιοδοτήσεως στην Αμερική με σκοπό την εξαπόλυση επιθέσεως κατά του Ιράκ, σε περίπτωση αποτυχίας των επιθεωρητών. Μάλλον και οι νέες διαβουλεύσεις θα οδηγηθούν σε αποτυχία, καθώς Παρίσι και Μόσχα δεν δείχνουν σημάδια αλλαγής της πολιτικής τους στάσεως· επομένως το τέλμα συνεχίζεται με όλες τις επιπτώσεις του. Από την άλλη πλευρά, ο Αλγερινός πρόεδρος επισκέφθηκε τη Βαγδάτη και ετάχθη αλληλέγγυος με τον Ιρακινό πρόεδρο, ο οποίος ανανέωσε τε θητεία του με «δημοψήφισμα»· η καθυστέρηση της αποστολής των επιθεωρητών ευνοεί περισσότερο τον Σαντάμ Χουσεϊν και λιγότερο τη διεθνή ειρήνη. Όλο και περισσότεροι ¶ραβες τάσσονται αλληλέγγυοι μαζί του, όσο μάλιστα συνεχίζεται η αιματοχυσία στην Παλαιστίνη· αυτό είναι το πρώτο εμπόδιο.
 
Τουρκία και ΔΝΤ
Οι εκπρόσωποι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, μετά την επίσκεψή τους στην ¶γκυρα, αποφάσισαν ότι η πολιτική αστάθεια στην ¶γκυρα δεν τους επιτρέπει να χορηγήσουν τα 1,6 δις δολλάρια, που είναι η νέα δόση του χορηγηθέντος δανείου 12 δις· έως τις εκλογές της 3ης Νομεβρίου είναι λίγος ο χρόνος, οπότε η καθυστέρηση δεν θα έχει άμεσες επιπτώσεις. Αλλά, το ΔΝΤ προειδοποιεί με την απόφασή του αυτή· εάν οι εκλογές φέρουν στην εξουσία τους Ισλαμιστές ή και τον νέο λαϊκιστή επιχειρηματία, τότε ίσως αλλάξει η στάση του ΔΝΤ. Δηλαδή, σε περίοδο σκληρής οικονομικής κρίσεως η Τουρκία είναι στην πράξη αιχμάλωτη του διεθνούς οργανισμού, άρα και της αμερικανικής πολιτικής· το πρόβλημα είναι το κατά πόσον αυτό έχει φθάσει στους εκλογείς.
 
Πρωτοβουλία Αλ Κάιντα
Η Αλ Κάιντα ανέλαβε την ευθύνη, με δήλωση του Μπιν Λάντεν στο «Αλ Τζαζίρα», για την τρομοκρατική επίθεση στο Μπαλί, καθώς και για εκείνες στο γαλλικό πετρελαιοφόρο στο ¶ντεν και κατά των Αμερικανών στρατιωτών στο Κουβέιτ· ο Αμερικανός πρόεδρος έσπευσε καλέσαι τον κόσμο σε εγρήγορση εναντίον της μεγάλης τρομοκρατικής οργανώσεως. Το γεγονός είναι ότι η απειλή της τρομοκρατίας επικρέμαται πλέον πάνω από τα κεφάλια όλων μας· οι στρατιωτικές επιθέσεις κατά του Αφγανιστάν και οι απειλές για επιχειρήσεις κατά του Ιράκ, μάλλον ενίσχυσαν παρά άμβλυναν τη δράση των τρομοκρατικών οργανώσεων. Οπότε, γεννάται το γνωστό ερώτημα: Είναι αυτός ο καλύτερος τρόπος καταπολεμήσεως της τρομοκρατίας; Αναμφιβόλως όχι, αλλά οι μεγάλοι δεν αποδέχονται την αντιμετώπιση των αιτιών που γεννούν την τρομοκρατία.
 
Ο διάλογος
Ο τύπος στην εποχή μας, έντυπος και ηλεκτρονικός έχει πάρει άλλη μορφή, με τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, με τα μεγάλα συμφέροντα και τις τεράστιες δαπάνες για την λειτουργία οποιουδήποτε μέσου. Η επανασταση, όμως, της πληροφορικης και τα διαδίκτυα προσφέρουν και κάτι άλλο: την δυνατότητα κάποιου να χρησιμοποιήσει τη νέα τεχνική και να έρθει σε επαφή με άλλους, με τους συμπολίτες του, με τους συνανθρώπους του, με σκοπό να ανταλλάξει απόψεις. Απευθύνεται το "Εμμελές" προς εκείνους που αισθάνονται την ανάγκη του διαλόγου, της ανταλλαγής απόψεων, της συζητήσεως, όσοι παίζοντας στο διαδίκτυο μας συναντήσουν, διαβάσουν κάτι, προβληματιστούν για κάτι άλλο, έχουν κάτι να συμπληρώσουν, να προσθέσουν. Χαρά μας ο διάλογος αυτός, ο ήρεμος και δημιουργικός διάλογος, για τα τόσα που μας απασχολούν, τα σοβαρά και τα αμελητέα, τα πιο όμορφα ίσως.
Αυτή είναι η ισηγορία, αυτή είναι η θετικη πλευρά της νέας τεχνολογίας, η οποία διευκολύνει κυρίως τα μεγάλα και οργανωμένα συμφέροντα, με τις τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, τις εφημερίδες και τα περιοδικά.
Εμείς δεν έχουμε τίποτε· μια μικρή σελίδα στο διαδίκτυο και την καλή μας διάθεση. Ελπίδα μας η ανταπόκριση, ο διάλογος. Διότι η νέα τεχνολογία έχει και αυτό το πλεονέκτημα, του αμέσου και ζωντανού διαλόγου· με ένα κλίκ και ανοίγεις τη σελίδα, με ένα άλλο στέλνεις την άποψή σου, τη διαβάζει ο άλλος. Ελάχιστα μέσα χρειάζονται. Ένα απαιτείται, η άσκησή μας και πάλι στον ήρεμο και ζωντανό λόγο, στην ισηγορία. Είναι λίγο δύσκολο στα πρώτα βήματα, αλλά η κατάκτησή του μας προσφέρει έναν άλλον κόσμο, τον κόσμο της εποχής μας.
 
Το "Εμμελές", καθημερινή εφημερίδα πολιτικού σχολιασμού, κυκλοφορεί από τη Δευτέρα έως και την Παρασκευή. Το Σαββατοκύριακο είναι δικό σας
 
Παρακαλούνται όσοι από τους αναγνώστες κοπιάσουν μπροστά σε αυτή τη σελίδα και έχουν την καλή διάθεση να συμμετάσχουν στο διάλογο, οι συνεργασίες που θα στέλνουν να τηρούν με θρησκευτική ευλάβεια τη σελιδοποίηση. Ήτοι να είναι μεγέθους 200, 140, 120 και 90 περίπου λέξεων. Θα μας διευκολύνετε πάρα πολύ στη σελιδοποίηση και θα μας απαλλάξετε από το ανίερο καθήκον της περικοπής των κειμένων. Ευχαριστούμε.
Μπορείτε να στείλετε τις συνεργασίες σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση: emmeles@emmeles.gr & karanikas@emmeles.gr