Το Εμμελές

"emmeles"

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ - POLITICAL DIALOGUE

Φύλλο 349/ 10 Δεκεμβρίου 2002

ΕΚΔΟΤΗΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ Ζ. ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ

Το Εμμελές καθημερινά με e-mail: εγγραφείτε εδώ

Οι αναλύσεις του Εμμελούς

Επιτυχία ευρωπαϊσμού

Η χθεσινή κοινή συνέντευξη τύπου του προεδρεύοντος την Ευρωπαϊκή Ένωση Δανού πρωθυπουργού και του νικητού των τουρκικών εκλογών είναι χαρακτηριστική του κλίματος που επικρατεί στην ΕΕ· ο πρωθυπουργός της εκτός Ευρωζώνης Δανίας υπογράμμισε προς τον Ταχίπ Ερντογάν ότι είναι απαραίτητο εκπληρώσαι τα ευρωπαϊκά κριτήρια για την έναρξη των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, ενώ λίγες μέρες πριν ήταν υπέρ της αμέσου δεσμεύσεως των Ευρωπαίων, μαζί με τη Βρεταννία και την Ελλάδα. Η Ευρωζώνη επέβαλε τους όρους της και την ανάγκη σεβασμού των πολιτικών κριτηρίων τα οποία θέτει προς τις τρίτες χώρες· ο ευρωπαϊσμός αποτελεί πλέον τον βασικό άξονα της προς όλες τις κατεύθυνσεις. Όλα τα μέλη της τον σέβονται ως θεία εντολή και δεν επιτρέπεται η παραδρομή τους.

Η αποδοχή υποσημειώσεων

Η ταλάντευση μεταξύ των υποσημειώσεων και της άνευ όρων εντάξεως της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση κινείται μεταξύ των όσων προτείνει η ελληνική κυβέρνηση -και όχι απλώς αποδέχεται- και των όσων στηρίζουν οι μεγάλοι της Ευρωζώνης· Γάλλοι και Γερμανοί απορρίπτουν οιαδήποτε υποσημείωση για δύο λόγους: διότι η ένταξη μιάς τρίτης χώρας είναι απόφαση, αποκλειστικά, της ΕΕ και όχι τον όποιων τρίτων μεγάλων ή μικρών. Το πρόβλημα εστιάζεται στην Αθήνα και όχι στις Βρυξέλλες ή στην Κοπεγχάγη· η παρουσία των Πασόκων Ελλήνων πρώην υπουργών στη Λευκωσία και οι επισημάνσεις τους έχουν ενδιαφέρον. Άρα το πρόβλημα δεν αφορά το Κυπριακό, παρά την ελληνική εξωτερική πολιτική· οι κινήσεις της ελληνικής κυβερνήσεως και οι δηλώσεις του πρωθυπουργού στην Ιταλία και του υπουργού του Εξωτερικών στην Άγκυρα γεννούν ερωτήματα και αμφιβολίες. Οι δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας οδηγούν στην απαξίωση του ρόλου του.

Έλεχγος των οικονομικών

Η νέα φάση της Ευρωζώνης, με το ευρώ ενισχυόμενο στη διεθνή αγορά, εστιάζεται πλέον σε δύο κατευθύνσεις: στην άμεση και εμφανή πολιτική κάλυψη του ευρώ, όπως γίνεται με τη στάση στο Ιράκ ή και την αποφασιστικότητα στο Κυπριακό και την αποτροπή της Τουρκίας, παρά τις αμερικανικές πιέσεις· στην οικονομική και δημοσιονομική πειθαρχία της Ευρωζώνης, ώστε αποτρέπειν οιαδήποτε αμφιβολία ως προς την ενιαία και ισχυρή οικονομία των δώδεκα χωρών. Το δεύτερο είναι που ενδιαφέρει την Ευρωζώνη, ως προς τον έλεγχο της οικονομίας των εταίρων της· η Επιτροπή -η οποία ταυτίζεται πλέον με την Ευρωζώνη- απευθύνει τις παρατηρήσεις της προς τους εταίρους, όχι τόσο ως προς την οικονομική βαρύτητα εκάστης χώρας, όσο ως προς την πολιτική σημασία των παρεμβάσεων. Το κύριο ενδιαφέρον είναι η προβολή της ενότητος έναντι τρίτων, εκ των οποίων μερικοί, ως η ελληνική κυβέρνηση, εποφθαλμιούν εμφανώς.

Το δράμα της Σερβίας

Το δράμα του σερβικού λαού δεν φαίνεται έχειν τέλος· οι προεδρικές εκλογές ακυρώνονται συνέχεια, επειδή δεν διασφαλίζεται η συμμετοχή άνω του 50% των εγγεγραμμένων, όπως προβλέπει το Σύνταγμα. Κάτω από την επιφάνεια υποβόσκει η σκληρή αναμέτρηση του φιλοαμερικανού πρωθυπουργού Ζόραν Τζίντζιτς και του φιλοευρωπαίου προέδρου της Γιουγκοσλαβίας και βεβαίου νικητού των εκλογών Βόισλαβ Κοστούνιτσα· ο πρώτος γνωρίζει ότι θα χάσει, οπωσδήποτε, τις εκλογές, γεγονός που θα ανοίξει το δρόμο για την ανατροπή του από την πρωθυπουργία. Κάνει, λοιπόν, ότι δύναται αποτρέψαι την προσέλευση των οπαδών του στις κάλπες· οπότε διαιωνίζεται η αβεβαιότης. Η ομαλοποίηση στη Σερβία σημαίνει τεραμτισμό της δεκαετούς κρίσεως σε ολόκληρη τη Βαλκανική.

Η εκδίκηση της μάνας Γης

Τα φαινόμενα των συχνών πλημμυρών σε ολόκληρο τον κόσμο και των μεγάλων πυρκαϊών, όπως οι πρόσφατες στο Σίδνεϋ, οφείλονται κατά τους ειδικούς στην αλλοίωση του περιβάλλοντος· η μάνα Γη μας προειδοποιεί πριν αποστείλει την οριστική της εκδίκηση. Το ζώον άνθρωπος φέρεται προκλητικά και περιφρονητικά απέναντί της· ιδιαιτέρως τους τελευταίους δύο αιώνες έχει ξεχάσει το σεβασμό προς τη μητέρα του και τη μοναδική ζωογόνο του πνοή· έχει πιστέψει ότι έγινε θεός ο ίδιος, αυτό το ζωύφιο, και προκαλεί ανεπανόρθωτες καταστοφές στο φυσικό περιβάλλον, απειλεί με τη δράση του την επιβίωση του όλου γηίνου συστήματος. Είναι έλλογο όν ο πλανήτης και ενδιαφέρεται για τα δημιουργήματά του.

Οι Αθηναίοι αναγαγόμενοι

Η ναυμαχία στην Ερέτρια ήταν από τις χειρότερες για τους Αθηναίους κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου· οι Αθηναίοι διέθεσαν για την προάσπιση της Ευβοίας τον τελευταίο εξ 36 πλοίων στόλο τους, απέναντι στις 42 τριήρεις των εχθρών τους. Όταν οι Σπαρτιάτες απέπλευσαν απ΄ τον Ωρωπό είδαν απέναντι στην Ερέτρια κάποιο σημάδι, που έδειχνε ότι ήταν η ώρα της επιθέσεως, επειδή ο αθηναϊκός στόλος ήταν ανέτοιμος· «σημείον δ΄ αυτοίς ες τον Ωρωπόν εκ της Ερετρίας, οπότε χρη αναγάγεσθαι, ήρθη». Οι φίλοι τους στην Εύβοια τους ειδοποιούσαν, οπότε υπό αυτάς τας συνθήκας υποχρεώθηκαν αποπλεύσειν απροετοίμαστοι και οι Αθηναίοι· «δια τοιαύτης δή παρασκευής οι Αθηναίοι αναγαγόμενοι». Και συνήψαν ναυμαχία έξω από το λιμένα της Ερετρίας, κατορθώσαντες επί ολίγον χρόνον αντεσχείν· «και ναυμαχήσαντες υπέρ του λιμένος των Ερετριέων ολίγον μέν τινα χρόνον όμως και αντέσχον». Αποδιοργανωμένους τους είχε η ολιγαρχία.

Η απάντηση Κόφι Ανάν

Οι εκ του σύνεγγυς συνομιλίες του εκπροσώπου του Γραμματέως των Ηνωμένων Εθνών και των δύο κοινοτήτων της Κύπρου συνεχίζονται· ο Κόφιν Ανάν από ώρα σε ώρα ετοιμάζεται υποβάλλειν το αναθεωρημένο σχέδιό του. Η εβδομάς είναι η πιο κρίσιμη των τελευταίων δεκαετιών· σε δύο μέρες, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εγκρίνει τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, με την ένταξη των δέκα νέων χωρών, με πρώτη και καλύτερη την Κύπρο. Άρα η ένταξη είναι δεδομένη, από όλες τις πλευρές, και χωρίς υποσημειώσεις παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των Σημίτη και Παπανδρέου· η Ευρωζώνη ενδιαφέρεται για την ένταξη χωρών που δεν της αυξάνουν τα οικονομικά προβλήματα, ενώ της διασφαλίζουν την επέκταση της πολιτικής της επιρροής σε κρίσιμες περιοχές, όπως είναι η Μέση Ανατολή. Ο Κόφι Ανάν, όσο και άν υπόκειται στις αμερικανικές επιλογές, δεν του είναι εύκολο παραγνωρίσειν τις άλλες δυνάμεις.

Επιστροφή επιθεωρητών

Η κρίση του Ιράκ οδεύει προς την τελευταία της φάση, την ειρηνική επίλυση της διαφοράς ή τον πόλεμο, όπως επιδιώκουν οι Αμερικανοί· η έκθεση της Βαγδάτης, ως προς τον οπλισμό της έφθασε στη Νέα Υόρκη και είναι θέμα ημερών η αξιολόγησή της. Γαλλία, Ρωσσία και Κίνα θεωρούν ικανοποιητικές τις ιρακινές απαντήσεις και αντιτίθενται σε οποιαδήποτε στρατιωτική ενέργεια· αντίθετα εξακολουθούν είναι σκληροί και συνεχίζουν τις προετοιμασίες τους για τον πόλεμο, αλλά σε πολύ πιο χαμηλό τόνο σε σύγκριση με παλαιότερα. Άλλωστε και οι σύμμαχοί τους Βρεταννοί δεν θεωρούν δεδομένη την προσφυγή στα όπλα· η διεθνής δυναμική έχει αλλάξει αρκετά και ακόμη και στο εσωτερικό των ΗΠΑ οι αντιτιθέμενοι στον πόλεμο είναι πάρα πολλοί, ενώ περισσότεροι είναι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ο πόλεμος θα επιδεινώσει την ήδη σοβαρή οικονομική κρίση. Αυτά κάνουν πολύ προσεκτικούς τους Αμερικανούς στις όποιες κινήσεις τους.

Άλλη οικονομική πολιτική

Η αναζήτηση από τον Αμερικανό πρόεδρο νέου υπουργού Οικονομικών και οικονομικού του συμβούλου δείχνει ότι στην πράξη το ζητούμενο είναι η ακολουθητέα οικονομική πολιτική· ο παραιτηθείς υπουργός διαφωνούσε ως προς την εικόνα της συνεχούς ανακάμψεως της οικονομίας και την παρουσίαση πλαστών στοιχείων από τους οίκους οικονομικών αναλύσεων. Με την παραίτησή του μετέφερε το πρόβλημα στον πρόεδρό του· η καθυστέρηση, επί μέρες τώρα, στο διορισμό νέου υπουργού και συμβούλου δείχνει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο Τζωρτζ Μπους ως προς την οικονομική του πολιτική. Η τακτική της προσφυγής στον πόλεμο για την ανάκαμψη της οικονομίας απέτυχε παταγωδώς· οι προειδοποιήσεις είναι αυστηρές από όλες τις πλευρές. Μετά τη New York City Bank και άλλες τράπεζες έχουν καταγγείλει τους οικονομικούς αναλυτές για την ωραιοποιημένη εικόνα της οικονομίας· η απόκρυψή της από τα μεγάλα τηλεοπτικά μέσα δεν είναι πλέον και τόσο αποδοτική.

Ο Ερντογάν στον Μπους

Η επίσκεψη του νικητού των τουρκικών εκλογών στον Λευκό Οίκο αποτελεί το σημαντικό γεγονός για την Τουρκία τα τελευταία χρόνια· είναι η πρώτη φορά που Αμερικανός πρόεδρος υποδέχεται στο γραφείο του αρχηγό κόμματος τρίτης χώρας, χωρίς να είναι καν βουλευτής. Είναι σαφής οι προθέσεις τους· επιθυμούν καταδείξαι προς άπαντας ότι, το νέο τουρκικό καθεστώς είναι υπό την προστασία τους. Αυτό, άλλωστε, είναι και το μήνυμα προς τους Ευρωπαίους, τους πιέζουν ώστε διαφανείν εις ολόκληρο τον κόσμο, ότι οι Αμερικανοί παρεμβαίνουν και υπαγορεύουν τις σοβαρές αποφάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση· στις παρεμβάσεις αυτές αντέδρασαν οι Γαλλογερμανοί και ανέβαλαν για το απώτερο μέλλον τις διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Τουρκίας. Η διεθνής διάσταση του προβλήματος θα κριθεί αύριο μεθαύριο.

Υπόθεση Βενεζουέλας

Στη Βενεζουέλα, την πρώτη παραγωγό πετρελαίου χώρα της Λατινικής Αμερικής, η πανεργατική απεργία συνεχίζεται για έβδομη μέρα· οι αντίπαλοι του προέδρου Τσάβεζ ζητούν την προσφυγή στις κάλπες για τη λύση του πολιτικού προβλήματος. Ο εκλεγείς προ ενός έτους πρόεδρος, ανατραπείς από το στρατό και αποκατασταθείς χάρις σε μαζικές διαδηλώσεις, προβάλλει το επιχείρημα ότι η χώρα δεν είναι έτοιμη για εκλογές και αποστέλλει το στρατό εναντίον των απεργών, με αποτέλεσμα τρεις νεκρούς· οι απεργοί εμμένουν και συνεχίζουν τις απεργίες τους, αλλά και ο πρόεδρος απειλεί με την κρατικοποίηση της παραγωγής πετρελαίου, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας διοχετεύεται προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και ανήκει σε αμερικανικές εταιρείες. Η σύγκρουση κλιμακώνεται, όταν ο Ούγκο Τσάβεζ προβάλλει ως φίλος του Φιντέλ Κάστρο.

Ο διάλογος

Ο τύπος στην εποχή μας, έντυπος και ηλεκτρονικός έχει πάρει άλλη μορφή, με τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, με τα μεγάλα συμφέροντα και τις τεράστιες δαπάνες για την λειτουργία οποιουδήποτε μέσου. Η επανασταση, όμως, της πληροφορικης και τα διαδίκτυα προσφέρουν και κάτι άλλο: την δυνατότητα κάποιου να χρησιμοποιήσει τη νέα τεχνική και να έρθει σε επαφή με άλλους, με τους συμπολίτες του, με τους συνανθρώπους του, με σκοπό να ανταλλάξει απόψεις. Απευθύνεται το "Εμμελές" προς εκείνους που αισθάνονται την ανάγκη του διαλόγου, της ανταλλαγής απόψεων, της συζητήσεως, όσοι παίζοντας στο διαδίκτυο μας συναντήσουν, διαβάσουν κάτι, προβληματιστούν για κάτι άλλο, έχουν κάτι να συμπληρώσουν, να προσθέσουν. Χαρά μας ο διάλογος αυτός, ο ήρεμος και δημιουργικός διάλογος, για τα τόσα που μας απασχολούν, τα σοβαρά και τα αμελητέα, τα πιο όμορφα ίσως.
Αυτή είναι η ισηγορία, αυτή είναι η θετικη πλευρά της νέας τεχνολογίας, η οποία διευκολύνει κυρίως τα μεγάλα και οργανωμένα συμφέροντα, με τις τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, τις εφημερίδες και τα περιοδικά.
Εμείς δεν έχουμε τίποτε· μια μικρή σελίδα στο διαδίκτυο και την καλή μας διάθεση. Ελπίδα μας η ανταπόκριση, ο διάλογος. Διότι η νέα τεχνολογία έχει και αυτό το πλεονέκτημα, του αμέσου και ζωντανού διαλόγου· με ένα κλίκ και ανοίγεις τη σελίδα, με ένα άλλο στέλνεις την άποψή σου, τη διαβάζει ο άλλος. Ελάχιστα μέσα χρειάζονται. Ένα απαιτείται, η άσκησή μας και πάλι στον ήρεμο και ζωντανό λόγο, στην ισηγορία. Είναι λίγο δύσκολο στα πρώτα βήματα, αλλά η κατάκτησή του μας προσφέρει έναν άλλον κόσμο, τον κόσμο της εποχής μας.

Το "Εμμελές", καθημερινή εφημερίδα πολιτικού σχολιασμού, κυκλοφορεί από τη Δευτέρα έως και την Παρασκευή. Το Σαββατοκύριακο είναι δικό σας

Παρακαλούνται όσοι από τους αναγνώστες κοπιάσουν μπροστά σε αυτή τη σελίδα και έχουν την καλή διάθεση να συμμετάσχουν στο διάλογο, οι συνεργασίες που θα στέλνουν να τηρούν με θρησκευτική ευλάβεια τη σελιδοποίηση. Ήτοι να είναι μεγέθους 200, 140, 120 και 90 περίπου λέξεων. Θα μας διευκολύνετε πάρα πολύ στη σελιδοποίηση και θα μας απαλλάξετε από το ανίερο καθήκον της περικοπής των κειμένων. Ευχαριστούμε.

Μπορείτε να στείλετε τις συνεργασίες σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση: emmeles@emmeles.gr & karanikas@emmeles.gr