"emmeles"

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ - POLITICAL DIALOGUE
 
Φύλλο 352/ 13 Δεκεμβρίου 2002
ΕΚΔΟΤΗΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ Ζ. ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ
 
Το Εμμελές καθημερινά με e-mail: εγγραφείτε εδώ Οι αναλύσεις του Εμμελούς
 
Αναζήτηση στο site:
 
 
Η πολιτική δικαίωση της Ευρωζώνης
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κοπεγχάγης επιστεγάζει την ιστορική δικαίωση των ιδρυτών της Ευρωπαϊκής Κοινής Αγοράς, οι οποίοι σαράντα πέντε χρόνια πριν είχαν θέσει τις βάσεις για τη μελλοντική πορεία της Ευρώπης· ελάχιστοι πίστευαν τότε στην επιτυχία της ΕΟΚ, και είχε συσταθεί η Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελευθέρων Ανταλλαγών από τη Βρεταννία σε αντίβαρο προς τον γαλλογερμανικό άξονα. Τις τελευταίες δεκαετίες η αμφισβήτηση είχε περιορισθεί στη διεθνή πολιτική δυναμική της Ευρωπαϊκής Ενώσεως και στην πρόκληση της εφαρμογής ενιαίου νομίσματος· τον τελευταίο χρόνο πέρασε με άριστα τις εξετάσεις του ευρώ και απομένει η εξωτερική πολιτική και άμυνα. Την ακάλυπτη αυτή πτέρνα επιδίωκαν πλήξαι οι Αμερικανοί, με την εμμονή τους στην ένταξη της Τουρκίας· απέτυχαν όμως οικτρώς και κατετροπώθησαν.
 
Διεύρυνση και Τουρκία
Ο πρωθυπουργός ανέλαβε και δημοσίως την ευθύνη του διαχωρισμού του από τους άλλους εταίρους, και κυρίως τους Γάλλους και Γερμανούς, μειώνοντας την ημερομηνία ενάρξεως των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία κατά ένα χρόνο· το κρίσιμο είναι, ότι οι άλλοι Ευρωπαίοι συνέδεσαν την έναρξη με την προηγούμενη γνωμοδότηση της Επιτροπής ως προς την αποδοχή των κριτηρίων της Κοπεγχάγης. Η διαφορά αυτή θα ηδύνατο θεωρηθήναι ως διπλωματικός ελιγμός, επειδή η χώρα μας βρίσκεται στην ευαίσθητη θέση των εθνικών διαφορών με την ¶γκυρα· η σαφής, όμως, διαφοροποίηση από τους άλλους εταίρους ως προς την ημερομηνία -και η σύμπλευση με τους Αμερικανούς-, όπως και η παραγνώριση της προϋποθέσεως των κριτηρίων της Κοπεγχάγης, υπερβαίνουν την ευαισθησία ως προς τις εθνικές διαφορές. Η Ευρωζώνη απαιτεί και προϋποθέτει την προάσπιση από όλους των πολιτικών της θέσεων, επειδή βρίσκεται στα πρώτα βήματα της διεθνούς της παρουσίας.
 
Η αυτονομία της Ευρώπης
Η απόφαση για την απρόσκοπτη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, με την άνευ όρων ένταξη των δέκα νέων χωρών, πρώτη μεταξύ των οποίων είναι η Κύπρος, δείχνει την αποφασιστικότητα των Δεκαπέντε όπως προωθήσουν ομαλά την πολιτική τους πορεία· η ΕΕ αναλαμβάνει την ευθύνη για την ομαλή πολιτική και οικονομική -κάτι που μετράει περισσότερο για τις εννέα από τις δέκα νέες χώρες- ενσωμάτωση 75 εκατομμυρίων Ευρωπαίων, οι οποίοι, στο μέγιστο μέρος τους, είχαν διατελέσει υπό κομμουνιστικό καθεστώς. Οι διχασμοί και οι αιματοχυσίες αιώνων κλείνουν οριστικά· η Ευρώπη γίνεται ενιαία χώρα, αλλά και η τρίτη σε πληθυσμό περιοχή και η πρώτη οικονομική δύναμη στον κόσμο. Φυσικά, υπάρχουν και τα πρακτικά προβλήματα τα οποία πρέπει να επιλυθούν· είναι η αρνητική πλευρά της ενώσεως ολοκλήρου της Ευρώπης. Πάντοτε τα μεγάλα βήματα στην ιστορία σκοντάφτουν στα καθημερινά και τρέχοντα προβλήματα των λαών.
 
Αποτυχία της Αριάδνης

Η προχθεσινή έκρηξη της «Αριάδνης 5», αμέσως μετά την εκτόξευσή της από τη βάση της Γουιάνης, προκαλεί σοβαρή καθυστέρηση στο ευρωπαϊκό διαστημικό πρόγραμμα· η «Αριάδνη 5», με δύο διαστημικούς δορυφόρους, ήταν ο πρώτος πύραυλος που επρόκειτο μεταφέρειν δέκα τόνους φορτίου, αντί για εξίμισυ ώς τώρα. Οι ειδικοί μετελούν τα αίτια της αποτυχίας, τα οποία αποδίδουν, εκ πρώτης ματιάς, στο σύστημα προωθήσεως· το γαλλικό διαστημικό πρόγραμμα έχει γίνει ευρωπαϊκό. Οι Ευρωπαίοι οφείλουν αναπτύξαι το δικό τους πρόγραμμα, εάν επιθυμούν διατηρήσαι την αναγνώρισή τους ως μεγάλης δυνάμεως, όχι μόνο οικονομικής αλλά και πολιτικής· οι αποτυχίες και οι καθυστερήσεις είναι μέσα στο πρόγραμμα, η αποφασιστικότης δεν πρέπει να λείψει. 

 
Σχέσεις ΕΕ και Ιράν

Μετά σχεδόν είκοσι χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση αποκατέστησε τις σχέσεις της με το Ιράν, διευρύνοντας τη διείσδυσή της στη Μέση Ανατολή· οι εταίροι διατηρούσαν οικονομικές και εμπορικές σχέσεις με την Τεχεράνη, αλλά σε ενιαίο επίπεδο είχαν ανασταλεί, κατά την περίοδο του ακραίου θρησκευτικού φανατισμού. Το κύριο πρόβλημα ήταν η εξαίρεση του Ιράν από τα προγράμματα κοινοτικής τεχνολογικής και οικονομικής βοηθείας που ισχύουν για τις χώρες της Ασίας· από πολιτικής πλευράς έχει ιδιαίτερη σημασία η αποκατάσταση των σχέσεων, επειδή δείχνει ότι η ΕΕ δεν ασπάζεται τις αμερικανικές απόψεις ότι πρόκειται για χώρα υποθάλπουσα την τρομοκρατία. Η Ευρώπη ακολουθεί το δικό της δρόμο στη διεθνή πολιτική σκηνή.

 

Η ξυμφορά επεγεγένητο

Οι τετρακόσιοι ολιγαρχικοί βάδιζαν στην κόψη του ξυραφιού, μετά τη συντριβή του στόλου τους στην Ερέτρια και την πλήρη απομόνωση της πόλεως από το έξω κόσμο· στο Πειραιά τον έλεγχο είχαν οι εξεγερθέντες δημοκρατικοί, οι οποίοι είχαν αρχίσει τις συνεννοήσεις τους με το ναυλοχούντα στη Σάμο αθηναϊκό στόλο. Οι ίδιοι αντιμετώπιζαν τη προβλήματά τους και ήταν άγνωστο το πότε θα ξεσπάσουν ανοιχτές συγκρούσεις· «αυτών τε στασιαζόντων και άδηλον όν οπότε σφίσιν αυτοίς ξυρράξουσι». Συνέβη και η τρομερή συμφορά, κατά την οποία έχασαν τα πλοία τους και το μεγαλύτερο μέρος της Ευβοίας, από την οποία η Αττική εφοδιαζόταν τα πάντα· «τοσαύτη η ξυμφορά επεγεγένητο, εν ή ναύς τε και το μέγιστον της Ευβοίας απωλωλέκεσαν, εξ ής πλείω ή της Αττικής ωφελούντο». Υπήρχε τρόπος να μην δυσανασχετούν; «πώς ουκ εικότως ηθύμουν;» Το αδιέξοδο των αυταρχικών καθεστώτων, γνωστό στην ιστορία.

 
Δημοσιονομική πειθαρχία

Η Ευρωζώνη, της οποίας τα συμφέροντα εξυπηρετεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενδιαφέρεται για την πορεία της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής των εταίρων· η επιβολή προστίμων στο γαλλικό αεροδρόμιο Ορλύ, όπως και στην Ολυμπιακή Αεροπορία ύψους 194 εκατομμυρίων ευρώ, για παράνομες κρατικές ενισχύσεις το επιβεβαιώνει. Τα πρόστιμα και οι παρατηρήσεις, όπως εκείνες για το δημόσιο χρέος και τη δημιουργική λογιστική που ασκεί η ελληνική κυβέρνηση, έχουν έναν και μόνο στόχο: τη δημοσιονομική πειθαρχία των εταίρων, την οποία θεωρεί ως προϋπόθεση για την οικονομική και κοινωνική συνοχή. Τα βήματα στα οποία κινείται η Ευρωζώνη είναι τρία: δημοσιονομική πειθαρχία, οικονομική και κοινωνική συνοχή και σύμπλευση στα διεθνή πολιτικά προβλήματα· στο τελευταίο η ελληνική κυβέρνηση, κάθε άλλο παρά συμπλέει με την Ευρωζώνη. Το αντίθετο μάλιστα, φροντίζει με επιμονή για την προώθηση των αμερικανικών θέσεων· αυτό ενοχλεί την Ευρωζώνη, που απαιτεί την υποδειγματική σύμπλευση.

 
Παίζουν στις δύο λύσεις

Η εμμονή των Αμερικανών στην παρέμβασή τους προς τους Ευρωπαίους, ώστε αποδεχθήναι την Τουρκία ως μελλοντικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, έχει δύο και μόνο ερμηνείες: η πρώτη, ότι ήθελαν καταδείξαι προς όλο τον κόσμο, ότι αυτοί υπαγορεύουν τα κρίσιμα ζητήματα της Ευρώπης· τους αφήνουν ασχολείσθαι μόνο με τα δευτερεύοντα, με τα κολοκυθάκια. Η δεύτερη, ότι γνώριζαν πως και άν αποτύγχανε η πρώτη θα παρέμεινε δέσμιος της πολιτικής τους ο Ταχίπ Ερντογάν, ο πανίσχυρος ανήρ της Τουρκίας αποστερείται πλήρως πάσης ορμής και τόλμης· μάλλον στο δεύτερο απέβλεπαν, επειδή γνώριζαν πάρα πολύ καλά, ότι, όσο περισσότερο, παρενέβαιναν στην ΕΕ, τόσο πιο αντίθετη θα ήταν η απόφασή τους. Αφού, ακόμη και οι φιλοαμερικανοί Δανοί, που συζητούσαν πριν την ανοχή τους προς την Ουάσιγκτον, εμφανίσθηκαν σκληροί· ο Γάλλος εκπρόσωπος ήταν σαφής: «Η ΕΕ έχει θεσμούς και νόμους. Τελεία και παύλα».

 
¶μβλυνση στο θέμα Ιράκ

Μετά την απόπειρα λογοκρισίας των τριών μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, από τους Αμερικανούς, με την άρνηση διανομής και σε αυτές του φακέλου του Ιράκ και την αντίδραση των άλλων, η πορεία του προβλήματος έλαβε άλλες διαστάσεις· η μελέτη του φακέλου δεν απέδειξε τίποτε το αρνητικό ως προς την κατοχή όπλων μαζικής καταστροφής. Οι επιθεωρήσεις συνεχίζονται στο έδαφος του Ιράκ, αλλά χωρίς αρνητικό αποτέλεσμα· άρα, σύμφωνα με την τελευταία απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, η Βαγδάτη πληροί τους όρους της διεθνούς πολιτικής και δεν εμπίπτει σε καμμία περίπτωση επιβολής μέτρων εναντίον της. Η υπόθεση επίσης του βορειοκορεατικού πλοίου ανοικτά της Υεμένης απέδειξε ότι δεν παραβιάζει τους διεθνούς νόμους· λογικά, η υπόθεση του Ιράκ λήγει ομαλά και χωρίς άλλες περιπλοκές. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγουν τα τρία μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας· ο πόλεμος αφορά μόνο τους Αμερικανούς.

 
Οι πύραυλοι Σκούντ

Οι Αμερικανοί, μετά τον αυστηρό έλεγχο και τις παρασχεθείσες εξηγήσεις από την κυβερνήση της Υεμένης, απελευθέρωσαν το βορειοκορεατικό σκάφος με τους πυραύλους «Σκουντ»· το πλοίο είχε ανακοπεί από περιπολών ισπανικό πολεμικό το οποίο και διαπίστωσε ότι μεταφέρει πυραύλους από τη Βόρεια Κορέα. Ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας έχει και τα παρατράγουδά του, αλλά η διατήρηση του μέτρου βοηθάει περισσότερο από τις απειλές και τους βομβαρδισμούς· οι εμπορικές σχέσεις και το διεθνές δίκαιο δεν έχουν καταργηθεί, αλλά αντίθετα πρέπει να γίνονται περισσότερα σεβαστά, διότι δεν πρόκειται να πεισθούν οι λαοί ως προς την ορθότητα των ενεργειών της υπερδυνάμεως. Η απόσταση από την τήρηση της διεθνούς νομιμότητος έως την κατάχρηση της εξουσίας είναι πολύ μικρή και πολύ εύκολα υπερβαίνεται.

 
Ενοποίηση ΣΙΑ και άλλων

Στο αμερικανικό Κογκρέσσο μελετούν την ενοποίηση των μυστικών υπηρεσιών και την ανάθεση σε ένα πρόσωπο του συντονισμού τους· μετά τη σύσταση του υπερυπουργείου Δημοσίων Υπηρεσιών, έρχεται το επόμενο βήμα της ενοποιήσεως των μυστικών υπηρεσιών, οπότε το ομοσπονδιακό κράτος αποκτά εξουσίες αδιανόητες για τους παλαιούς Αμερικανούς, και κυρίως για τους πατέρες της ανεξαρτησίας. Το ομοσπονδιακό σύστημα παραχωρεί τη θέση του στο συγκεντρωτικό κράτος, με τις τεράστιες δυνατότητες και τις ανεξάντλητες προκλήσεις καταχρήσεως της εξουσίας· η συγκέντρωση γίνεται, ενώ οι Αμερικανοί είναι ελάχιστα πολιτικοποιημένοι, όταν μόλις το ένα τέταρτο αυτών ασκούν τα πολιτικά τους δικαιώματα. Ο βασικός άξων του ομοσπονδιακού συστήματος ήταν η διατήρηση διοικητικών εξουσιών, που αφορούν τα ατομικά δικαιώματα, στις πολιτείες· αυτή είναι η σοβαρή απειλή

 
Ο διάλογος
Ο τύπος στην εποχή μας, έντυπος και ηλεκτρονικός έχει πάρει άλλη μορφή, με τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, με τα μεγάλα συμφέροντα και τις τεράστιες δαπάνες για την λειτουργία οποιουδήποτε μέσου. Η επανασταση, όμως, της πληροφορικης και τα διαδίκτυα προσφέρουν και κάτι άλλο: την δυνατότητα κάποιου να χρησιμοποιήσει τη νέα τεχνική και να έρθει σε επαφή με άλλους, με τους συμπολίτες του, με τους συνανθρώπους του, με σκοπό να ανταλλάξει απόψεις. Απευθύνεται το "Εμμελές" προς εκείνους που αισθάνονται την ανάγκη του διαλόγου, της ανταλλαγής απόψεων, της συζητήσεως, όσοι παίζοντας στο διαδίκτυο μας συναντήσουν, διαβάσουν κάτι, προβληματιστούν για κάτι άλλο, έχουν κάτι να συμπληρώσουν, να προσθέσουν. Χαρά μας ο διάλογος αυτός, ο ήρεμος και δημιουργικός διάλογος, για τα τόσα που μας απασχολούν, τα σοβαρά και τα αμελητέα, τα πιο όμορφα ίσως.
Αυτή είναι η ισηγορία, αυτή είναι η θετικη πλευρά της νέας τεχνολογίας, η οποία διευκολύνει κυρίως τα μεγάλα και οργανωμένα συμφέροντα, με τις τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, τις εφημερίδες και τα περιοδικά.
Εμείς δεν έχουμε τίποτε· μια μικρή σελίδα στο διαδίκτυο και την καλή μας διάθεση. Ελπίδα μας η ανταπόκριση, ο διάλογος. Διότι η νέα τεχνολογία έχει και αυτό το πλεονέκτημα, του αμέσου και ζωντανού διαλόγου· με ένα κλίκ και ανοίγεις τη σελίδα, με ένα άλλο στέλνεις την άποψή σου, τη διαβάζει ο άλλος. Ελάχιστα μέσα χρειάζονται. Ένα απαιτείται, η άσκησή μας και πάλι στον ήρεμο και ζωντανό λόγο, στην ισηγορία. Είναι λίγο δύσκολο στα πρώτα βήματα, αλλά η κατάκτησή του μας προσφέρει έναν άλλον κόσμο, τον κόσμο της εποχής μας.
 

Το "Εμμελές", καθημερινή εφημερίδα πολιτικού σχολιασμού, κυκλοφορεί από τη Δευτέρα έως και την Παρασκευή. Το Σαββατοκύριακο είναι δικό σας

 

Παρακαλούνται όσοι από τους αναγνώστες κοπιάσουν μπροστά σε αυτή τη σελίδα και έχουν την καλή διάθεση να συμμετάσχουν στο διάλογο, οι συνεργασίες που θα στέλνουν να τηρούν με θρησκευτική ευλάβεια τη σελιδοποίηση. Ήτοι να είναι μεγέθους 200, 140, 120 και 90 περίπου λέξεων. Θα μας διευκολύνετε πάρα πολύ στη σελιδοποίηση και θα μας απαλλάξετε από το ανίερο καθήκον της περικοπής των κειμένων. Ευχαριστούμε.
Μπορείτε να στείλετε τις συνεργασίες σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση: emmeles@emmeles.gr & karanikas@emmeles.gr